Obsesyon nedir? Kompulsiyon nedir?

Klause

New member
Obsesyon Nedir ?

Bireyin zihnine irade dışı gelen ve zihninden çıkaramadığı fikir, fikir ve dürtülerdir. İnsanın iradesi haricinde zihnine giren bu niyetler, kişi tarafınca saçma ve mantıkdışı olarak kıymetlendirilir. Lakin bu fikirler ağır tasa ve huzursuzluğa ve anksiyete yol açarlar. Halk içinde bu dert bozukluğu, vesvese yahut takıntı olarak isimlendirilir.

Kompulsiyon Nedir ?

Obsesyonların sebep olduğu kahır ve huzursuzluğu olan davranışları ortadan kaldırmak amacıyla yapılan yinelayıcı zihinsel ve düşünsel hareketlerdir.

Obsesif-kompülsif bozukluk yahut takıntı – zorlantı bozukluğu, bireyin istemsiz olarak, yenidenlayıcı formda aklına gelen ve zihninden uzaklaştırmakta zorluk çektiği, huzursuzluk veren takıntılı niyetlerle bunlarla başa çıkmak ya da zihninden uzaklaşmasını sağlamak amacıyla yineladığı zorlantılı davranışlar ve zihinsel uğraşılarla kendini gösteren bir telaş bozukluğudur. Halk içindeki ismiyle takıntı yahut vesvese olarak bilinen obsesif- kompulsif bozukluk ruhsal bir rahatsızlıktır. Yaklaşık her 100 bireyden 2 – 3 ünde görülür.

Herkes hastalanmaktan, fiziki, maddi, duygusal ziyana uğramaktan endişelenir ve bunlar üzere durumlara karşı önlemler alır. Pak olmak, ihtiyatlı davranmak, tertipli ve nizamlı olmayı önemsemek okb belirtisi değildir. Bu rahatsızlıkta kişinin aklına istemediği biçimde, rahatsızlık verici fikir, hayaller yahut dürtü gelir. Bu fikir ve hayaller yinelayıcı, ısrarcı, tasa, endişe ve telaş verici niteliktedir. Obsesif Kompulsif bozukluğun, ’’obsesif’’ denilen kısmı bu rahatsız edici niyetlerdir.

Obsesyona örnekler :

– Ocak açık mı kaldı sanki ?

Arabayı kilitlemiş miydim ?

Elim fazlaca kirlendi, pak olmalı

Eşyalar düzgün değil, simetrik olmalı

bir daha günah işledim

Ayıp bir şeyler düşündüm.

Kişi, bu niyet ve manzaralar zihnine geldiğinde kendisini makus hisseder ve bu duyguyu hafifçeletmek için çeşitli davranışlar yapar.

Ocak açık mı kaldı sanki fikri aklına geldiğinde ocağı yine denetim eder

Arabayı kilitlemiş miydim kanısı aklına geldiğinde arabayı yine denetim eder.

Elim epeyce kirlendi niyeti aklına geldiğinde elini tekraren yıkar

Eşyalar düzgün olmalı kanısı aklına geldiğinde tititz ve simetrik yerleştirir

bir daha günah işledim kanısı aklına geldiğinde af dilenir.

Obsesif Kompulsif bozukluğun, ’’kompulsif’’ denilen kısmı bu davranışlardır.

Takıntılı niyetler ve zorlantılı davranışlarla baş etmekte zorlanan birinin bu çeşitten faaliyetleri, onun rutin hayatındaki bakılırsavlerinden alıkonmasına sebep olacak seviyede bir şiddette meydana gelmeye başlamışsa, takıntılı fikirlerin beyinde niye olduğu meşguliyeti ve yarattığı duygusal agresyon bitmiş oldurmek için zorlantılı davranışlar gerçekleştirmek hem bir aciliyet birebir vakitte bir tıp rutin oluşturmaya başlamışsa, o vakit bir uzman tarafınca görülmesi gereken, okb olması mümkün olunduğu söylenebilir.

OKB Bozukluğa niye Olan Etmenler Nedir ?

Obsesif Kompulsif bozukluğun sebebi tam olarak bilinmemekle birlikte, çevresel ve genetik faktörlerin kıymetli olduğu düşünülmektedir.

Çevresel Faktörler;

Obsesif Kompulsif bozukluk rahatsızlığı olan bireyler etrafında gerçekleşen olayların anksiyete faktörlerini etkileyip bu hastalığın artmasına sebep olabilir. Bu çevresel faktörler:

Toplumsal etrafında yaşadığı gerilim

Cinsel tacize maruz kalmak

İş ve okulla ilgili değişiklikler yahut problemler

Evlilik, göç, çocuk sahibi olmak üzere faktörler

Beşerlerle bağlarında yaşanmış travmalar ve telaşlar

Kişinin sevdiği birisini kaybetmesi

Genetik Faktörler;

İnsan beyninin olağan işlevlerinin sürdürülebilmesi için beyinde bulunan nöron denen hudut hücrelerine ihtiyacı vardır. Elektrik sinyalleriyle irtibat kuran nöronların kimyasallarında oluşan bozulmalar kararında Obsesif Kompulsif Bozukluğuna sebep olduğu tespit edilmiştir.

Obsesif Kompülsif Bozukluğun Belirtileri Nelerdir ?

Obsesif kompülsif bozukluğun belirtileri epey çeşitlidir, bireyden şahsa değişkenlik gösterir. en çok karşılaşılan esas takıntı ve kompülsiyonlar şunlardır:

Denetim kompülsiyonları

Fırınlı ocak, ütü, üzere eşyaların açık ya da kapalı olduğunun denetim edilmesi. Katıca bir rutine sahip olmak, yanılgı yapmaktan korkmak, kusur niçiniyle kendinin ve oburlarının ziyan görmeyeceğinden mutlak emin olmaya çalışma davranışları…

Kirlenme obsesyonları

Pislik ve mikrop bulaşacağına dair yersiz telaşlar, hayvanlarla temas etmeye dair tasalar, hastalanma telaşları, kendisine yahut diğerlerine pislik, mikrop bulaşmasından korkmak…

Dokunma kompülsiyonları

Kötülük savar olarak görülen bir eşyaya dokunmak için zorlantılı davranışlar, el sıkışmayı ve kapı tokmağına dokunmayı istememe…

Hastalık obsesyonları

Ölümcül bir hastalık kapmaktan korkma

Cinsel obsesyonlar

İradesiz biçimde kurulan ve tasa yaratan cinsel fanteziler, yasaklanmış yahut kişi tarafınca sapıkça bulunan cinsel içerikli fikirler, eşcinsel alaka kurmaya ve kendinin eşcinsel olabileceğine dair tasalar…

Dini obsesyonlar

Hakikat yanlış, günah sevap, uygun makus üzere ikili fikirlerle ilgili olma, kutsal sayılan şeylere saygısızlık ettiğine dair telaşlar, günahkar ve cehennemlik olma kaygıları, din, cinsellik yahut şiddet ile ilgili istenmeyen fikirler…

Temizleme yıkama kompülsiyonları

Çok el yıkama, paklığı makul ritüellere bağlı kalarak yapma, temizlikten gereğince tatmin olamama ve temziliğe yenidendan başlama davranışları, tekrar yıkanma ve ellerini yıkama…

Sıralama düzenleme kompülsiyonları

Sıra, sistem ve simetri konusunda çok titiz davranışlar, eşyaların çok nizamlı ve simetrik durmasını sağlamak hedefi için tasa duyması, sürekli bir şeyleri aşikâr bir biçimde düzenleme, belli sıraya göre yemek yemek…

Sayma kompülsiyonları

Belli bir davranışı kesinlikle makul bir sayıya kadar yapma, kimi objeleri kesinlikle belli sayıda tutmaya yönelik zorlantılı davranışlar, günlük işleri yaparken ortasından ya da yüksek sesle sayı sayma,

yinelama kompülsiyonları

Birtakım sözleri, cümleleri ya da duaları yinelama, genelde rahatsız edici olan, zihninden çıkmayan ve uykusunu bölen sözlere, imgelere ve fikirlere takılıp kalmak…

Biriktirme saklama kompülsiyonları

Hobi gayesi haricinde ve manevi bedeli olan eşyanın saklanması haricinde, gereksiz ve kıymetsiz objeleri saklama, biriktirme, düzenleme ve sınıflandırmaya yönelik zorlantılı davranış, bedelsiz şeyleri toplama ve biriktirme

Sakınma obsesyonları

Kişinin kendisine yahut diğerlerine ziyan verecek fikirler ortasında olması, birisine ziyan verebileceği niyetine inanmak…

Üstte yapılan tanımlar sonucunda, takıntılı kanılar ve fikirlerin insanın günlük yaşantısını negatif tarafta etkilemesi ve rutin aktivitelerini kısıtlayacak düzeye gelmesi durumunda tasa bozukluklarından Obsesif Kompulsif Bozukluk olarak isimlendirilen bir ruhsal hastalık teşhisi konulmaktadır.
 
Üst