Kadıköyü’nün bilinmeyen şâiri: M. Turhan Orta

Hasan

New member
TANER AY | KARAR

Cumhuriyet gazetesinin 3 İkinci Teşrîn 1944 günlü nüshasının 4’üncü sayfasında ‘Acı Bir Ölüm’ başlığıyla verilen haber şu biçimdedir: “Emekli kaptan Gelibolulu İsmail Aral’ın oğlu ve tabip Orhan Aral’ın kardeşi, Tıp Fakültesi ikinci sınıf talebesi ve ‘Bir Baş ve Seksen Yaş’ kitâbının şâiri M. Turhan Aral, bir seniçin beri mübtelâ olduğu amansız hastalıktan kurtulamayarak 26 Ekim 1944 Perşembe günü yirmi yaşında gözlerini hayata kapamıştır.”

M. Turhan Aral, Ünsiye ile İsmail Aral’ın üç çocuğundan en küçükleriydi. Kadıköyü’nde büyümüş, semtine hissettiği aşkını da ‘Kadıköy’e Kasîde’ şiirinde “Pek fazla garip yoksa da hülyâlı diyarda/Bilmem fakat Turhan üzere heyhatları vardır” halinde lisana getirmiştir. Burada kullandığı ‘heyhat’ sözünden hastalıktan kurtulamayacağını hissettiği anlaşılmaktadır. Aral, kanserden, 20 yaşındayken ve tek kitâbının yayımlanmasından hayli kısa bir süre daha sonra hayata vedâ edecektir. Bundan 77 yıl evvel fazlaca genç yaşta edebiyete uğurladığımız Kadıköyü’nün şâiri M. Turhan Aral’ı rahmetle anıyorum.


NİYE KADIKÖY DEĞİL?

Semtin ismini neden Kadıköy değil de, Kadıköyü yazdığımı merâk eden olabilir. Doğrusu Kadıköyü’dür. Şâir ve musikişinas Fennî Mehmed Dede, yazdığı manzumesine, kentin birinci kadısına nisbetle Kadı Kariyesi yahut Kadı Köyü ismi verilmiş olan semtimize “Ey gönül boşlama dâvânı çabucak gamla sürüş/Kadıköyü’nde ayak nâibinin hissesine düş!” formunda bir beyit düşmüştür. Semtin ismini Safiye Erol’dan daha sonra yalnızca Selim İleri gerçek yazmaya ihtimam göstermiştir. Bir de ‘Kadiköyü’ diyenler var. Semavi Eyice de, “Rum şivesine nazaran Kadiköy diye incelterek söylüyorlar, olmaz efendim! Doğrusu Kadıköyü’dür. Kadiköy diyenlere kızarım,” demişti.
 
Üst