Edebiyat dünyası şokta: Shakespeare’in yapıtı çalıntı mı?

Hasan

New member
Gelmiş geçmiş en büyük edebiyatçılardan biri kabul edilen İngiliz müellif ve şair William Shakespeare hakkında ortaya atılan argüman, edebiyat dünyasının gündemine oturdu. Buna göre, Shakespeare’in “Cymbeline” oyunu, I. Elizabeth devri saray mensuplarından muharrir Sir Thomas North’un şu anda kayıp olan bir oyunuyla kuşku uyandıracak kadar benzerlikler barındırıyor.

The Guardian’da yer alan makaleye nazaran; Fabyan’s Chronicle’ın (Roma periyodundan Henry VII’ye kadar İngiliz ve Fransız tarihinin bir özeti) 1533 tarihindeki baskısı, North’un el yazmalarındaki planın, Shakespeare’in ünlü trajikomedisiyle paralel olduğunu gösteriyor.


‘SHAKESPEARE, NORTH’UN NOTLARINI KULLANMIŞ, ÖTEKİ AÇIKLAMASI YOK’

Kitabı Harvard Üniversitesi’nin Houghton Kütüphanesi’nden gün yüzüne çıkaran Michael Blanding, bu notların Shakespeare’in oyununa dayanan, daha sonrasında kaleme alınan yazılar olamayacağını zira oyunun birinci performans tarihi olan 1609-10’dan yaklaşık altı yıl evvel North’un öldüğünü söylemiş oldu.

Blanding, “Bu, North’un notlarının Shakespeare tarafınca çabucak sonrasında uyarlayacağı kendi oyunu için kullanılmasından öteki bir biçimde yorumlanması güç olan ihtilal niteliğinde bir keşif” dedi.


İNTİHAL YAZILIMIYLA İNCELENDİ

Bulgular, 2005’ten beri Hamlet, öteki oyunlar ve North’un yazıları içindeki ilişkileri ortaya çıkarmak için intihal yazılımı kullanan araştırmacı Dennis McCarthy tarafınca tahlil edildi. McCarthy’nin araştırması, Blanding’in geçen yıl Hachette tarafınca yayınlanan ve kısa bir süre daha sonra In Shakespeare’s Shadow ismiyle bir daha yayınlanacak olan North by Shakespeare isimli kitabına ilham verdi.

İKİ ÇALIŞMANIN PLANI ORTASINDA BÜYÜK BENZERLİK

Blanding de incelenen el yazmalarının Shakespeare’in Cymbeline’iyle biroldukca benzerlik taşıdığını şu sözlerle anlatıyor:


“Örneğin, her ikisi de Julius Caesar’ın Britanya’yı tekrar yeniden işgal etme teşebbüslerinden bahsederek İngiliz hükümdarları tarafınca Roma’ya ödenen haraç sıkıntısına ağır bir biçimde odaklanıyor. Ayrıyeten, her ikisi de Cymbeline’in oğulları Guiderius ve Arviragus’a odaklanıyor, bir düşmanı öldürmek için kendini gizleyen bir karakter stratejisini içeriyor ve tarihî olarak sahiden de İskoçya’da savaşan bir “çim duvarının” savaşından bahsediyor.”

Pensilvanya’daki Lafayette Koleji’nden emekli profesör June Schlueter’in de araştırmasına dahil olduğu McCarthy şunları söylemiş oldu:


“Sanırım North bunu bir oyun taslağı olarak yazıyor. Kullanacağı tarihi örnekleri topluyor ve hepsi tıpkı temaya dayanıyor… İngiltere’ye karşı Roma.”

‘CYMBELINE DEHASININ ARKASINDA THOMAS NORTH VAR’

McCarthy bir Shakespeare inkarcısı olmadığını ancak akademisyenlerin, Fabyan’ın Chronicle’ını bir kaynak olarak kabul ettiğini söyleyerek “Cymbeline’in ardındaki yaratıcı dehanın aslında Thomas North olduğunda şiddetle ısrarcı olduğunu” söylemiş oldu.

McCarthy ayrıyeten çalışmasında, bu notların Shakespeare’in oyununun art planı, karakterleri ve lisanıyla ilgili de olduğunu ekleyerek “North’un el yazmalarında birden fazla şey, Shakespeare’in oyununda bahsedilen karakterler ve olaylarla ilgili ve şimdi hepsinin asli kıymeti var” diye konuştu.

TIPKI SÖZ İKİ YAPITTA DE YANLIŞ YAZILMIŞ

Cassibellan’ın Cassibulan olarak yanlış yazılması üzere detaylara da dikkat çeken McCarthy şu sözleri kullandı:

“Shakespeare’in Cymbeline’inin 1623 tarihindeki birinci folyosunda Kraliçe, Romalılarla savaşan eski bir İngiliz hükümdarından ‘Cassibulan’ olarak bahseder. Oyun müellifinin Cassibulan’ı, aslında Cassibellan’ın yanlış yazılmış hali ve bu oyundan evvel ismin bu türlü kullanıldığı hiç bir metin yok. North’un notundan, ismin yanlış yazılmasından onun sorumlu olduğu da açıkça görülüyor.”

McCarthy, birtakım bilim erkeklerinın bu çeşit keşiflerden rahatsız olduğunu söyleyerek “Keşif üstüne keşif elde ettik, bunu görmezden gelmek epeyce sıkıntı hale geldi. Elimizde yadsınamaz delillerimiz var” dedi.
 
Üst