SALİHA SULTAN
Yayımlar içinde Mana Yayınları’ndan çıkan 9 ciltlik ‘İslam Medeniyetindeki Bilim Öncüleri’, Pınar Yayınları’nın Mağripli filozof Taha Abdurrahman’dan Türkçeye aktardığı ‘Dinin Ruhu’ ve Prof. Dr. Ali Bardakoğlu’nun ‘İslamı Yanlışsız Anlıyor muyuz?” üzere biroldukca kitap öne çıktı.
KARAR HEYETİ
2021’İN EN GÜZELLERİ: İSLAMİ İLİMLER
PROF. DR. MUSTAFA ERTÜRK: ‘HER ŞEYİ BATI ÜRETTİ’ KOMPLEKSİNİ YIKAN BİR ÇALIŞMA
1- Eylül 2021’de Mana Yayınları’ndan çıkan, proje editörlüğünü Mehmet Azimli’nin üstlendiği ‘İslam Medeniyetindeki Bilim Öncüleri’ serisi her şeyi Batı üretti kompleksini yıkan bir çalışma.
İslam tarihinde olumlu ilimlerde temayüz etmiş, İslam medeniyetini ileri götürmüş, İslam toplumuna müreffehlik sağlamış isimler kenara bırakılmış, mağdur edilmiştir. Askere teknolojiyi, müellife kâğıdı, hastaya sıhhati, halkın rahatlığı için mimariyi üreten onlardır. Lakin tahminen müspet ayrımcılık sebebiyle vakit zaman aşağılanmışlardır.
Bu çalışma işte bu insanlara bir vefa gayesiyle yapıldı. Astronomi, Coğrafya, İdeoloji, Fizik/Kimya/Biyoloji, Matematik, Musiki, Sanat/Mimari, Tarih, Tıp biçiminde Dokuz (9) alan ve her alanla ilgili yaklaşık elli (50) bilim insanını kapsayacak bir kitap seti. İslam Medeniyet tarihli bu değerli 443 bilim öncüsünü 253 adet müellifimiz yazdı.
2- Yakın vakitte Türkiye’de Müphemlik Kültürü isimli yapıtıyla ses getiren Hülya Yavuz Akçay’ın Thomas Bauer’den Türkçeye bu sene çevirdiği ve Runik Kitap tarafınca okura sunulan ‘niçin İslam’ın Orta Çağı Yoktu?-Antik Çağın Mirası ve Doğu’ yapıtı de çok dikkat alımlı. ‘Ortaçağ’ teriminin İslam tarihi için niye kullanılamayacağını ikna edici bir biçimde ortaya koyan muharririn hakim tarih anlatısına karşı itirazları ve tezleri değerlidir. Ayrıyeten müellifin kaynak çeşitliliği takdiri hak ediyor.
3- M. Enes Topgül’ün ‘Râvi’ kitabı Ketebe Yayınevi tarafınca okurla buluşturuldu. Müellif tarafınca akademik ve roman çeşidinin karışımı ‘melez’ bir metin olduğu belirtilen kitap bu sene yayımlanan kitaplar içerisinde dikkat cazip yapıtlardandır. Hicrî ikinci asırda yaşayan bir muhaddisin hadis birikimini nasıl elde ettiğini öyküleştiren eser, çeşidinde birinci olma özelliğini taşıması, bir muhaddisin hadis birikimini elde etme serüvenini romana yakın bir üslupla anlatması bakımından dikkat caziptir.
4- Frank Griffel’in İslam tarihi açısından en kıymetli kişiselyetlerin başında gelen Gazâlî’yi incelediği ‘Gazâli’nin Felsefi Kelâmı’ yapıtı Klasik Yayınları tarafınca Türkçeye aktarıldı. Müellif Griffel, bu yapıtında Gazâlî’nin epey istikametli entelektüel birikimini titizlikle ve derinlemesine inceliyor.
5- İslam siyaset niyetinde Mâverdî ile birlikte en erken eser yazan değerli müelliflerden Cüveynî’ye ilişkin el-Gıyâsî’nin farklı müellifler tarafınca incelendiği derleme bir eser olan ‘Zor Vakitte Siyaset’ kitabı, Ömer Türker ve Özgür Kavak editörlüğünde okurla buluştu. Klasik Yayınları tarafınca yayımlanan eser, çabucak hemen yeteri çalışmaların yapılmadığı İslam siyaset niyeti alanında kaleme alınması, bu alandaki en kıymetli yapıtlardan biri olan el-Gıyâsî’yi başarılı bir biçimde incelemesi açılarından değerli. Ayrıyeten yapıtın sonundaki el-Gıyâsî’nin geniş özeti Cüveynî’nin metninden istifadeyi kolaylaştırıyor.
6- 2020 sonunda yayımlandığı için bu yapıtı de zikretmek isterim. Bekir Kuzudişli’nin Klasik Yayınları tarafınca okura sunulan ‘Hadis Rivayetinde Bağlam’ yapıtı hadis çalışmalarında daha evvel sorulmayan bir soruyu gündeme alıyor: Hadisleri Hz. Peygamber’den işiten sahabeler bu hadisleri hangi münasebetlerle aktarmışlardır? Bu sorunun karşılığını arayan muharrir, bilgimizin kısıtlı olduğu hicrî 1. asırdaki rivayet olgusunu başarılı bir biçimde tespit ediyor.
PROF. DR. İLHAMİ GÜLER: BÜTÜNCÜL HUKUK SOSYOLOJİSİ VE SİYASET STRATEJİSİ
Pınar Yayınları Mağripli filozof Taha Abdurrahman çevirilerine 2021’de de ‘Dinin Ruhu’ kitabını da ekledi. Taha Abdurrahman, teo-politik yaklaşımı, ahlâkî sıkıntıları ele alış biçimi ve inşa ettiği bütüncül paradigma çerçevesinde bilgi, ahlak ve varlık sorunlarını varlıklı bir literatür içerisinde işleyen bir isim. Taha Abdurrahman’ın, başta Dînü’l-Hayâ olmak üzere, el-Lisân ve’l-Mîzân, Tecdîdü’l-Menhec, Bu’su’d-Dehrâniyye, Suâlü’l-Unf, Dinin Ruhu, Ahlâk Sorunsalı ve Amel Sorunsalı üzere Türkçeye çevrilmiş ve çabucak hemen çevrilmemiş bir fazlaca yapıtı bu paradigmayı farklı boyutları ile ortaya koyuyor. Abdurrahman, Soner Gündüzöz’ün çevirisiyle Türkçeye aktarılan ‘Dinin Ruhu’ isimli kitabında da bütüncül bir hukuk sosyolojisi, siyaset stratejisi ve holistik bir paradigma inşasına girişiyor.
PROF. DR. ÖMER ÖZSOY: KRONİKLEŞEN PROBLEMLERE İÇERİDEN BİR HAYKIRIŞ
2021’de İslami ilimler alanında dikkatimi çeken çalışmaları şu biçimde sıralayabilirim:
Ali Bardakoğlu’nun 2017’de yayımlanan ve geniş ilgi goren ‘İslâm Işığında Müslümanlığımızla Yüzleşme’ isimli kitabının devamı olarak gorebileceğimiz ‘İslam’ı Yanlışsız Anlıyor Muyuz?’ başlıklı ikinci yapıtı Kuramer Yayınları’ndan çıktı. Bu küçük kitapçık, bilhassa İslami ilimler ve din eğitimi alanlarında kronikleşen meselelere neşter vurması bakımından ve getirdiği tahlil teklifleri ile, bilhassa Türkiye dindarlığının ve dinî niyetinin yeni durumu göz önünde bulundurulduğunda “içeriden bir haykırış” olarak ciddiye alınmayı hakkediyor.
Ankara Okulu’nun ‘İslam Klasikleri’ serisinin 31. kitabı olarak, merhum Hamidullah’ın tahkiki ve Selahattin Yıldırım’ın çevirisiyle ‘Siretü İbn İshak: Birinci Siyer Kitabı’ yayımlandı. İslam’ın bilhassa birinci asırlarına ilişkin temel kaynakların Türkçeye kazandırılmasını hedefleyen bu seri, yalnızca Türkiye’deki İlahiyat çalışmalarına değil, bununla birlikte genel dinî kanıya de tarihle yüzleşme ve objektifleşme tarafında kalıcı katkılar sunacaktır.
2017’de yayımlanan 24 ciltlik Tefsir Rivayetleri Ansiklopedisi’nin koordinatörü olan, Riyad İmam Muhammed Bin Su’ud Üniversitesi’nden Prof. Musa’id et-Tayyar 2019’dan beri yaptığı ‘Tefsir Tarihi’ ve ‘Taberi Tefsiri’ne dair çevrimiçi derslerine 2021’de de devam etti. İlgilileri bu dersleri ‘tafsir.net/collection/188/at-t-lyg-ala-tfsyr-at-tbry’ linkinden takip edebilir.
Bamberg Üniversitesi’nden Patrick Franke’nin başkanlığında 2016’dan beri devam eden çevrimiçi ‘Bamberg İslam Ansiklopedisi’ projesi kapsamında İslam’a dair Almanca Wikipedi hususları bilimsel asıllara bakılırsa tashih edilmekte ve genişletilmekte. 2021’de tashih faaliyetlerine devam edildiği üzere, ‘Kelam’ ve ‘Makam-ı İbrahim’ üzere yeni unsurlar de ek edildi. Bu hususlar şu internet adresinden görülebilir: uni-bamberg.de/islamwissenschaft/bie/
Yayımlar içinde Mana Yayınları’ndan çıkan 9 ciltlik ‘İslam Medeniyetindeki Bilim Öncüleri’, Pınar Yayınları’nın Mağripli filozof Taha Abdurrahman’dan Türkçeye aktardığı ‘Dinin Ruhu’ ve Prof. Dr. Ali Bardakoğlu’nun ‘İslamı Yanlışsız Anlıyor muyuz?” üzere biroldukca kitap öne çıktı.
KARAR HEYETİ
2021’İN EN GÜZELLERİ: İSLAMİ İLİMLER
PROF. DR. MUSTAFA ERTÜRK: ‘HER ŞEYİ BATI ÜRETTİ’ KOMPLEKSİNİ YIKAN BİR ÇALIŞMA
1- Eylül 2021’de Mana Yayınları’ndan çıkan, proje editörlüğünü Mehmet Azimli’nin üstlendiği ‘İslam Medeniyetindeki Bilim Öncüleri’ serisi her şeyi Batı üretti kompleksini yıkan bir çalışma.
İslam tarihinde olumlu ilimlerde temayüz etmiş, İslam medeniyetini ileri götürmüş, İslam toplumuna müreffehlik sağlamış isimler kenara bırakılmış, mağdur edilmiştir. Askere teknolojiyi, müellife kâğıdı, hastaya sıhhati, halkın rahatlığı için mimariyi üreten onlardır. Lakin tahminen müspet ayrımcılık sebebiyle vakit zaman aşağılanmışlardır.
Bu çalışma işte bu insanlara bir vefa gayesiyle yapıldı. Astronomi, Coğrafya, İdeoloji, Fizik/Kimya/Biyoloji, Matematik, Musiki, Sanat/Mimari, Tarih, Tıp biçiminde Dokuz (9) alan ve her alanla ilgili yaklaşık elli (50) bilim insanını kapsayacak bir kitap seti. İslam Medeniyet tarihli bu değerli 443 bilim öncüsünü 253 adet müellifimiz yazdı.
2- Yakın vakitte Türkiye’de Müphemlik Kültürü isimli yapıtıyla ses getiren Hülya Yavuz Akçay’ın Thomas Bauer’den Türkçeye bu sene çevirdiği ve Runik Kitap tarafınca okura sunulan ‘niçin İslam’ın Orta Çağı Yoktu?-Antik Çağın Mirası ve Doğu’ yapıtı de çok dikkat alımlı. ‘Ortaçağ’ teriminin İslam tarihi için niye kullanılamayacağını ikna edici bir biçimde ortaya koyan muharririn hakim tarih anlatısına karşı itirazları ve tezleri değerlidir. Ayrıyeten müellifin kaynak çeşitliliği takdiri hak ediyor.
3- M. Enes Topgül’ün ‘Râvi’ kitabı Ketebe Yayınevi tarafınca okurla buluşturuldu. Müellif tarafınca akademik ve roman çeşidinin karışımı ‘melez’ bir metin olduğu belirtilen kitap bu sene yayımlanan kitaplar içerisinde dikkat cazip yapıtlardandır. Hicrî ikinci asırda yaşayan bir muhaddisin hadis birikimini nasıl elde ettiğini öyküleştiren eser, çeşidinde birinci olma özelliğini taşıması, bir muhaddisin hadis birikimini elde etme serüvenini romana yakın bir üslupla anlatması bakımından dikkat caziptir.
4- Frank Griffel’in İslam tarihi açısından en kıymetli kişiselyetlerin başında gelen Gazâlî’yi incelediği ‘Gazâli’nin Felsefi Kelâmı’ yapıtı Klasik Yayınları tarafınca Türkçeye aktarıldı. Müellif Griffel, bu yapıtında Gazâlî’nin epey istikametli entelektüel birikimini titizlikle ve derinlemesine inceliyor.
5- İslam siyaset niyetinde Mâverdî ile birlikte en erken eser yazan değerli müelliflerden Cüveynî’ye ilişkin el-Gıyâsî’nin farklı müellifler tarafınca incelendiği derleme bir eser olan ‘Zor Vakitte Siyaset’ kitabı, Ömer Türker ve Özgür Kavak editörlüğünde okurla buluştu. Klasik Yayınları tarafınca yayımlanan eser, çabucak hemen yeteri çalışmaların yapılmadığı İslam siyaset niyeti alanında kaleme alınması, bu alandaki en kıymetli yapıtlardan biri olan el-Gıyâsî’yi başarılı bir biçimde incelemesi açılarından değerli. Ayrıyeten yapıtın sonundaki el-Gıyâsî’nin geniş özeti Cüveynî’nin metninden istifadeyi kolaylaştırıyor.
6- 2020 sonunda yayımlandığı için bu yapıtı de zikretmek isterim. Bekir Kuzudişli’nin Klasik Yayınları tarafınca okura sunulan ‘Hadis Rivayetinde Bağlam’ yapıtı hadis çalışmalarında daha evvel sorulmayan bir soruyu gündeme alıyor: Hadisleri Hz. Peygamber’den işiten sahabeler bu hadisleri hangi münasebetlerle aktarmışlardır? Bu sorunun karşılığını arayan muharrir, bilgimizin kısıtlı olduğu hicrî 1. asırdaki rivayet olgusunu başarılı bir biçimde tespit ediyor.
PROF. DR. İLHAMİ GÜLER: BÜTÜNCÜL HUKUK SOSYOLOJİSİ VE SİYASET STRATEJİSİ
Pınar Yayınları Mağripli filozof Taha Abdurrahman çevirilerine 2021’de de ‘Dinin Ruhu’ kitabını da ekledi. Taha Abdurrahman, teo-politik yaklaşımı, ahlâkî sıkıntıları ele alış biçimi ve inşa ettiği bütüncül paradigma çerçevesinde bilgi, ahlak ve varlık sorunlarını varlıklı bir literatür içerisinde işleyen bir isim. Taha Abdurrahman’ın, başta Dînü’l-Hayâ olmak üzere, el-Lisân ve’l-Mîzân, Tecdîdü’l-Menhec, Bu’su’d-Dehrâniyye, Suâlü’l-Unf, Dinin Ruhu, Ahlâk Sorunsalı ve Amel Sorunsalı üzere Türkçeye çevrilmiş ve çabucak hemen çevrilmemiş bir fazlaca yapıtı bu paradigmayı farklı boyutları ile ortaya koyuyor. Abdurrahman, Soner Gündüzöz’ün çevirisiyle Türkçeye aktarılan ‘Dinin Ruhu’ isimli kitabında da bütüncül bir hukuk sosyolojisi, siyaset stratejisi ve holistik bir paradigma inşasına girişiyor.
PROF. DR. ÖMER ÖZSOY: KRONİKLEŞEN PROBLEMLERE İÇERİDEN BİR HAYKIRIŞ
2021’de İslami ilimler alanında dikkatimi çeken çalışmaları şu biçimde sıralayabilirim:
Ali Bardakoğlu’nun 2017’de yayımlanan ve geniş ilgi goren ‘İslâm Işığında Müslümanlığımızla Yüzleşme’ isimli kitabının devamı olarak gorebileceğimiz ‘İslam’ı Yanlışsız Anlıyor Muyuz?’ başlıklı ikinci yapıtı Kuramer Yayınları’ndan çıktı. Bu küçük kitapçık, bilhassa İslami ilimler ve din eğitimi alanlarında kronikleşen meselelere neşter vurması bakımından ve getirdiği tahlil teklifleri ile, bilhassa Türkiye dindarlığının ve dinî niyetinin yeni durumu göz önünde bulundurulduğunda “içeriden bir haykırış” olarak ciddiye alınmayı hakkediyor.
Ankara Okulu’nun ‘İslam Klasikleri’ serisinin 31. kitabı olarak, merhum Hamidullah’ın tahkiki ve Selahattin Yıldırım’ın çevirisiyle ‘Siretü İbn İshak: Birinci Siyer Kitabı’ yayımlandı. İslam’ın bilhassa birinci asırlarına ilişkin temel kaynakların Türkçeye kazandırılmasını hedefleyen bu seri, yalnızca Türkiye’deki İlahiyat çalışmalarına değil, bununla birlikte genel dinî kanıya de tarihle yüzleşme ve objektifleşme tarafında kalıcı katkılar sunacaktır.
2017’de yayımlanan 24 ciltlik Tefsir Rivayetleri Ansiklopedisi’nin koordinatörü olan, Riyad İmam Muhammed Bin Su’ud Üniversitesi’nden Prof. Musa’id et-Tayyar 2019’dan beri yaptığı ‘Tefsir Tarihi’ ve ‘Taberi Tefsiri’ne dair çevrimiçi derslerine 2021’de de devam etti. İlgilileri bu dersleri ‘tafsir.net/collection/188/at-t-lyg-ala-tfsyr-at-tbry’ linkinden takip edebilir.
Bamberg Üniversitesi’nden Patrick Franke’nin başkanlığında 2016’dan beri devam eden çevrimiçi ‘Bamberg İslam Ansiklopedisi’ projesi kapsamında İslam’a dair Almanca Wikipedi hususları bilimsel asıllara bakılırsa tashih edilmekte ve genişletilmekte. 2021’de tashih faaliyetlerine devam edildiği üzere, ‘Kelam’ ve ‘Makam-ı İbrahim’ üzere yeni unsurlar de ek edildi. Bu hususlar şu internet adresinden görülebilir: uni-bamberg.de/islamwissenschaft/bie/