Beş kısımdan oluşan kitapta uzay hukukunun temel kavramlarına, mevcut uzay faaliyetlerine ve bunların hukuksal rejimine, uzay faaliyetlerinden doğan temel tüzel meselelere, mevcut uzay hukuku düzenlemelerine ve uzay hukukunun yakın geleceğinde gündeme gelmesi beklenen gelişmelere değiniliyor.
UZAY HUKUKU MESELELERİNE AİT TAHLİL TEKLİFLERİ SUNMAYA ÇALIŞTIM
Kitaba ait bilgi veren avukat Görkem Gökçe, “Uzay hukuku, bugüne kadar bir kamu hukuku alanı olan devletler genel hukukunun bir kolu olarak görülmüştür. Lakin Amazon, Blue Origin, SpaceX, Virgin Galactic, Mitsubishi üzere özel şirketlerin de uzay faaliyetleri konusunda yaptıkları yüklü yatırımlar ve bu yatırımlar yardımıyla uzayın kapılarının kolay insanlara da açılıyor olması, uzay hukukunda özel hukuk problemlerinin da doğmasını kaçınılmaz kılmaktadır. Bu niçinle mesleksel manada daha epeyce bilişim hukuku ve özel hukuk alanında ağırlaşmış olmama karşın uzay hukukundaki bu gelişmelere kayıtsız kalmadım ve bilhassa yakın gelecekteki uzay hukuku sıkıntılarını tespit etmeye ve bu sıkıntılara ait tahlil tekliflerimi sunmaya çalıştığım bu yapıtı yazdım” dedi.
UZAY FAALİYETLERİNİN HAYATIMIZI SÜRATLİ BİR HALDE ETKİLEYECEK
Uzaydaki çöplerin ve enkazların bertaraf edilmesine ait önemli bir türel rejime muhtaçlık olduğunu aktaran Gökçe, uzay faaliyetleri ve uzay hukukunun şahısların ömrünü son vakit içinderın tanınan tartışma hususları olan “web 3.0”, “blokzincir” ya da “metaverse” üzere kavramlardan daha fazla etkilemeye aday olduğunu söyleyerek “Bildiğiniz üzere son vakit içinderda biz hukukçular içinde da web 3.0, blokzincir ve metaverse üzere bilişim kavramları fazlacaça tartışılıyor. Bu bahislerin da günlük ömrümüzü ve hukuk düzenlemelerini etkilemeleri beklenen olmakla bir arada yeni uzay faaliyetlerinin ömrümüzü ve hukuku fazlaca daha süratli ve kaçınılmaz bir biçimde etkileyeceğini düşünüyorum. Zira uzay faaliyetlerinin tahlil aradığı sıkıntılar hayli daha gerçek ve hayati. Uzay çöpleri ve enkazları şimdiden dünyadaki günlük ömrü etkilemeye başladı bile. Örneğin geçtiğimiz yıl mayıs ayında herkes Çin’in uzaya gönderdiği Long March-5B Y2 roketinin nereye düşeceğini konuşuyordu. her neyse ki bu roket okyanusa düştü ve önemli bir ziyana niye olmadı. Lakin bu ondan sonrasında bu biçimde bir kazanın yaşanmayacağı manasına gelmiyor ve bu niçinle uzaydaki çöplerin ve enkazların bertaraf edilmesine ait önemli bir hukuksal rejime gereksinim var” diye konuştu.
Gökçe, “bir daha geçtiğimiz yıl eylül ayında SpaceX tarafınca uzaya dört sivil insanın gönderilmesi de uzay faaliyetlerinin ömrümüzü ne kadar yakından ilgilendirdiğini gösteriyor. SpaceX’in Crew Dragon isimli uzay aracıyla gerçekleştirdiği bu uçuş değerli bir vizyonun göstergesi ve bir dönüm noktası. Ancak bu örnek dahi tek başına; uzaya insan taşıyan şirketin sorumluluğu, bu sorumluluğun sigortalanması, uzay seyahatinin insan fizyolojisi üstündeki riskin paylaşılması üzere epey sayıda türel sorunu de bizlere hatırlatıyor. Bu niçinle uzay hukukunun iddialarımızdan epey daha süratli bir halde günlük hayatımızın bir kesimi haline geleceğine inanıyorum” tabirlerini kullandı.
UZAY HUKUKU MESELELERİNE AİT TAHLİL TEKLİFLERİ SUNMAYA ÇALIŞTIM
Kitaba ait bilgi veren avukat Görkem Gökçe, “Uzay hukuku, bugüne kadar bir kamu hukuku alanı olan devletler genel hukukunun bir kolu olarak görülmüştür. Lakin Amazon, Blue Origin, SpaceX, Virgin Galactic, Mitsubishi üzere özel şirketlerin de uzay faaliyetleri konusunda yaptıkları yüklü yatırımlar ve bu yatırımlar yardımıyla uzayın kapılarının kolay insanlara da açılıyor olması, uzay hukukunda özel hukuk problemlerinin da doğmasını kaçınılmaz kılmaktadır. Bu niçinle mesleksel manada daha epeyce bilişim hukuku ve özel hukuk alanında ağırlaşmış olmama karşın uzay hukukundaki bu gelişmelere kayıtsız kalmadım ve bilhassa yakın gelecekteki uzay hukuku sıkıntılarını tespit etmeye ve bu sıkıntılara ait tahlil tekliflerimi sunmaya çalıştığım bu yapıtı yazdım” dedi.
UZAY FAALİYETLERİNİN HAYATIMIZI SÜRATLİ BİR HALDE ETKİLEYECEK
Uzaydaki çöplerin ve enkazların bertaraf edilmesine ait önemli bir türel rejime muhtaçlık olduğunu aktaran Gökçe, uzay faaliyetleri ve uzay hukukunun şahısların ömrünü son vakit içinderın tanınan tartışma hususları olan “web 3.0”, “blokzincir” ya da “metaverse” üzere kavramlardan daha fazla etkilemeye aday olduğunu söyleyerek “Bildiğiniz üzere son vakit içinderda biz hukukçular içinde da web 3.0, blokzincir ve metaverse üzere bilişim kavramları fazlacaça tartışılıyor. Bu bahislerin da günlük ömrümüzü ve hukuk düzenlemelerini etkilemeleri beklenen olmakla bir arada yeni uzay faaliyetlerinin ömrümüzü ve hukuku fazlaca daha süratli ve kaçınılmaz bir biçimde etkileyeceğini düşünüyorum. Zira uzay faaliyetlerinin tahlil aradığı sıkıntılar hayli daha gerçek ve hayati. Uzay çöpleri ve enkazları şimdiden dünyadaki günlük ömrü etkilemeye başladı bile. Örneğin geçtiğimiz yıl mayıs ayında herkes Çin’in uzaya gönderdiği Long March-5B Y2 roketinin nereye düşeceğini konuşuyordu. her neyse ki bu roket okyanusa düştü ve önemli bir ziyana niye olmadı. Lakin bu ondan sonrasında bu biçimde bir kazanın yaşanmayacağı manasına gelmiyor ve bu niçinle uzaydaki çöplerin ve enkazların bertaraf edilmesine ait önemli bir hukuksal rejime gereksinim var” diye konuştu.
Gökçe, “bir daha geçtiğimiz yıl eylül ayında SpaceX tarafınca uzaya dört sivil insanın gönderilmesi de uzay faaliyetlerinin ömrümüzü ne kadar yakından ilgilendirdiğini gösteriyor. SpaceX’in Crew Dragon isimli uzay aracıyla gerçekleştirdiği bu uçuş değerli bir vizyonun göstergesi ve bir dönüm noktası. Ancak bu örnek dahi tek başına; uzaya insan taşıyan şirketin sorumluluğu, bu sorumluluğun sigortalanması, uzay seyahatinin insan fizyolojisi üstündeki riskin paylaşılması üzere epey sayıda türel sorunu de bizlere hatırlatıyor. Bu niçinle uzay hukukunun iddialarımızdan epey daha süratli bir halde günlük hayatımızın bir kesimi haline geleceğine inanıyorum” tabirlerini kullandı.