SALİHA SULTAN
Heyet üyelerinin Ömer Erdem’den İhsan Deniz’e, İzzet Yasa’dan Naile Dire’ye Bejan Matur’dan Arif Ay’a biroldukça şairin kitabına yer verdiği seçimlerinde İsmail Orhan Sönmez’in ‘Tulliana’, Türk şiirin usta ismi Hilmi Yavuz’un ‘Talan Şiirleri’ yapıtları öne çıktı.
2020’NİN EN DÜZGÜNLERİ ŞİİR
TANER AY: HER ŞEYİN TİCARİLEŞTİĞİ DÜNYADA ÂLÂ ŞİİR OKUMAK İSTEYENLERE
1- Hilmi Yavuz, ‘Talan Şiirleri’ (Everest Yayınları)
2- İsmail Orhan Sönmez, ‘Tulliana’ (Ötüken Neşriyât)
3- Halit Özboyacı, ‘Yağmur Suyu Leke Tutmaz’ (Klaros Yayınları)
4- Hüseyin Peker, ‘Günü Gelmeden Taburcu’ (Klaros Yayınları)
5- Selcan Peksan, ‘Bitki Kökleri, İnsan Avı’ (Everest Yayınları).
Gerekçelerime gelince: ‘Talan Şiirleri’ için Kalabalık Cadde’deki yazımda (24 Nisan 2021) “Hilmi Yavuz: Her şeyi bir duşa yazan adam. Galib’in ve de Yahya Kemal’in yanında” tabirlerini kullanmıştım. ‘Tulliana’ için KARAR gazetesinde (21 Kasım 2021) şu sözleri kullanmıştım: ‘Tulliana, yalnızca tartışmasız bir şiir kitabı değil, bununla birlikte da tarihi, mitolojiyi, dağları, otları, ağaçları, börtü böceği ve insanın kalleşliğini ‘gözlerinden bin yıllar geçen’ Anadolu parsıyla seslendiren çok katmanlı bir eser.” ‘Yağmur Suyu Leke Tutmaz’ içinse bir daha KARAR gazetesinde (20 Haziran 2021) şunları yazmıştım: “Bütün şiirleri severek okudum. Lakin ‘Babamın Yastık Altı Notları’nın rûhumu çok acıttığını söyleyebilirim. Her şeyin ticârîleştiği şu günlerde, âlâ şiir okumak isteyen herkese ‘Yağmur Suyu Leke Tutmaz’ı tavsiye ederim. Hüseyin Peker’in şiirini daima sevdim, takip ettim. Bir toplu şiirler olarak ‘Günü Gelmeden Taburcu’yu, öncesinden okuduğum şiirlerini bana bir daha kıymetlendirme imkânını verdiği için de önemsiyorum. Selcan Peksan da benim için yılın sürprizlerinden oldu. Birinci iki şiir kitâbını okumamıştım, Göktürk Ömer Çakır önerince ‘Bitki Kökleri, İnsan Avı’nı çabucak alıp okudum. Peksan, Türk şiiri için sahiden değişik bir ses, yalnızca kendisine has ırmaklar çiziyor, okurunu sularında kendi denizine sürüklüyor.
MEHMET OCAKTAN: GÖRÜNENİN ARKASINDAKİ DÜZMECELİĞİ AYDINLATAN DİZELER
1- Hilmi Yavuz, ‘Talan Şiirleri’ (Everest Yayınları)
2- Ömer Fazilet, ‘Güneş Kalır Bir Başına’ (Everest Yayınları)
3- İhsan Deniz, ‘Çehresi Ufkum’ (Mevsimler Kitap)
4- Bejan Matur, ‘Dünya Hoştur Hala’ (Everest Yayınları)
5- Arif Ay, ‘Sen Geçerken’ (Muhit Kitap)
Siyasetin hayatımızın her anını kuşattığı bu kaotik ortamda sanatın, edebiyatın, şiirin gözardı edildiğini, ötürüsıyla zihinlerimizin kurak bir iklime mahkum edildiğini artık fazlaca düzgün biliyoruz. Lakin her şeye karşın şairler ömrün ortasında nefes almamızı sağlayacak bir öteki iklim oluşturmak için kalbimize yeni direniş müzikleri armağan etmeye devam ediyorlar.
2021 yılında da epey sayıda yeni şiir kitabı yayınlandı, fakat ben hayli azıyla tanışma fırsatı bulabildiğimi belirtmek istiyorum. Usta şair Hilmi Yavuz’un şiirlerini her vakit olduğu üzere severek okumaya devam… Ömer Erdem’in yeni kitabıyla ilgili geçtiğimiz hafta yazdığım yazıda, Erdem’in dizeleriyle bizi görünenin ötesinde daha derin bir iklime götürdüğünü söylemiştim. İhsan Deniz artık usta bir şair, kendine has üslubuyla uzun soluklu seyahatine devam ediyor. Bejan Matur ise yeni kitabıyla, gerçeklerden masallara, masallardan gerçeklere gidip gelen bir sevgi sesini getiriyor bize… Günümüz Türk şiirinin değerli isimlerinden Arif Ay, geleneğin güçlü damarından beslenen ve hem de çağdaşla klasiği buluşturan şiirsel çizgisini sürdürüyor.
ADNAN ÖZER: ŞİİR LİSANINDA YENİ ARALIKLAR BULAN GENÇLİK ESİNTİSİ
1- Yılın en düzgün şiir kitabı ‘Talan Şiirleri’. Hilmi Yavuz ‘Talan Şiirleri’ ile yeterli bir kreşendo yaptı. Bildiğimiz hüznü duvara dayanmıştı aşikâr ki ve oradan fevkalade bir ezginin yükselişine şahit olduk.
2- Naile Dire ‘Türbülans’ ile dikkatleri çekti. En azından benim dikkatimi. Ne yaptı onu da söyleyeyim; gencim, ben öbür bir yoldan gideceğim dedi. O yolda bağıra çağıra gittiğini gördüm (kitabında). hafifçeten ağzını da bozuyor. Şiir lisanında yeni aralıklar bulmak için yapılabilir.
3- Nihat Özdal’ın ‘Düğmeler, Deri ve Koordinatlar’ isimli şiir kitabı şunun için kıymetli; şiirde sanat/şiirle sanat ve de şiirle çağdaş sanat alan ve imkânları hakkında fikir veriyor. Bu, başka bir çıktısı kitabın.
4- Serhan Ada’nın ‘Dökmeden Sayılan Zaman’ı da yılın birkaç güzel yapıtından biri. niye o denli..? Zira entelektüel bir kalemle/ya da gözlükle inceltilmiş dizelerin kitabı. ‘Tarz-ı entelektüel’ her vakit makûs olacak değil. Kendisiyle çatışınca işte bu biçimde yeterlisi ortaya çıkıyor.
5- İsmail Orhan Sönmez’in ‘Tulliana & Anadolu Parsı’na Şiirler’ isimli kitabı, Taner Ay’ın deyişiyle “…tarihi, mitolojiyi, dağları, otları, ağaçları, börtü böceği ve insanın kalleşliğini ‘gözlerinden bin yıllar geçen’ Anadolu parsıyla seslendiren epey katmanlı…” Teması ve destan üslubuyla şaşırtan.
HAYRİYE ÜNAL: ŞAİRİN VİCDANINDAN TAŞAN ÖFKE
İronisi, sevinçten uzak bir ümitsizlik kahkahası olan şair İzzet Yasar’ın tüm şiirleri ‘Kuş Bakışı-Bütün Şiirleri 1969-2018’ ismi altında toplandı. 7 şiir kitabının yanı sıra mecmualarda kalan ve yayımlanmamış şiirler de içeren kitapta vicdandan kaynaklı bir öfke hatta kahır dikkati çekiyor. Spinozacı bir akılla şiirde tarihselciliğin yanılgılarını bir bir çözüyor Yasar.
Ertuğrul Rast’ın birinci kitabı, yeni bir gün icat ederek metalik ışıltılı sadeliği ile hayatımıza girdi. ‘Dünya Ceket Günü’, birkaç farklı boyutuyla dikkat çekiyor: Hem bir obje manifestosu hem akıllı-boşluk araştırması olmasının ötesinde yeni ömrümüzün son araç gereçlerini kapsayan teknolojiye poetik dipnot düşüyor.
Ahmet Murat, Liman Mehmetcihat, Cengizhan Genç, Elvin Eroğlu, Rahman Yıldız, Ozan R. Kartal da 2021’de şiir kitaplarıyla dikkatimi çeken şairler.
Heyet üyelerinin Ömer Erdem’den İhsan Deniz’e, İzzet Yasa’dan Naile Dire’ye Bejan Matur’dan Arif Ay’a biroldukça şairin kitabına yer verdiği seçimlerinde İsmail Orhan Sönmez’in ‘Tulliana’, Türk şiirin usta ismi Hilmi Yavuz’un ‘Talan Şiirleri’ yapıtları öne çıktı.
2020’NİN EN DÜZGÜNLERİ ŞİİR
TANER AY: HER ŞEYİN TİCARİLEŞTİĞİ DÜNYADA ÂLÂ ŞİİR OKUMAK İSTEYENLERE
1- Hilmi Yavuz, ‘Talan Şiirleri’ (Everest Yayınları)
2- İsmail Orhan Sönmez, ‘Tulliana’ (Ötüken Neşriyât)
3- Halit Özboyacı, ‘Yağmur Suyu Leke Tutmaz’ (Klaros Yayınları)
4- Hüseyin Peker, ‘Günü Gelmeden Taburcu’ (Klaros Yayınları)
5- Selcan Peksan, ‘Bitki Kökleri, İnsan Avı’ (Everest Yayınları).
Gerekçelerime gelince: ‘Talan Şiirleri’ için Kalabalık Cadde’deki yazımda (24 Nisan 2021) “Hilmi Yavuz: Her şeyi bir duşa yazan adam. Galib’in ve de Yahya Kemal’in yanında” tabirlerini kullanmıştım. ‘Tulliana’ için KARAR gazetesinde (21 Kasım 2021) şu sözleri kullanmıştım: ‘Tulliana, yalnızca tartışmasız bir şiir kitabı değil, bununla birlikte da tarihi, mitolojiyi, dağları, otları, ağaçları, börtü böceği ve insanın kalleşliğini ‘gözlerinden bin yıllar geçen’ Anadolu parsıyla seslendiren çok katmanlı bir eser.” ‘Yağmur Suyu Leke Tutmaz’ içinse bir daha KARAR gazetesinde (20 Haziran 2021) şunları yazmıştım: “Bütün şiirleri severek okudum. Lakin ‘Babamın Yastık Altı Notları’nın rûhumu çok acıttığını söyleyebilirim. Her şeyin ticârîleştiği şu günlerde, âlâ şiir okumak isteyen herkese ‘Yağmur Suyu Leke Tutmaz’ı tavsiye ederim. Hüseyin Peker’in şiirini daima sevdim, takip ettim. Bir toplu şiirler olarak ‘Günü Gelmeden Taburcu’yu, öncesinden okuduğum şiirlerini bana bir daha kıymetlendirme imkânını verdiği için de önemsiyorum. Selcan Peksan da benim için yılın sürprizlerinden oldu. Birinci iki şiir kitâbını okumamıştım, Göktürk Ömer Çakır önerince ‘Bitki Kökleri, İnsan Avı’nı çabucak alıp okudum. Peksan, Türk şiiri için sahiden değişik bir ses, yalnızca kendisine has ırmaklar çiziyor, okurunu sularında kendi denizine sürüklüyor.
MEHMET OCAKTAN: GÖRÜNENİN ARKASINDAKİ DÜZMECELİĞİ AYDINLATAN DİZELER
1- Hilmi Yavuz, ‘Talan Şiirleri’ (Everest Yayınları)
2- Ömer Fazilet, ‘Güneş Kalır Bir Başına’ (Everest Yayınları)
3- İhsan Deniz, ‘Çehresi Ufkum’ (Mevsimler Kitap)
4- Bejan Matur, ‘Dünya Hoştur Hala’ (Everest Yayınları)
5- Arif Ay, ‘Sen Geçerken’ (Muhit Kitap)
Siyasetin hayatımızın her anını kuşattığı bu kaotik ortamda sanatın, edebiyatın, şiirin gözardı edildiğini, ötürüsıyla zihinlerimizin kurak bir iklime mahkum edildiğini artık fazlaca düzgün biliyoruz. Lakin her şeye karşın şairler ömrün ortasında nefes almamızı sağlayacak bir öteki iklim oluşturmak için kalbimize yeni direniş müzikleri armağan etmeye devam ediyorlar.
2021 yılında da epey sayıda yeni şiir kitabı yayınlandı, fakat ben hayli azıyla tanışma fırsatı bulabildiğimi belirtmek istiyorum. Usta şair Hilmi Yavuz’un şiirlerini her vakit olduğu üzere severek okumaya devam… Ömer Erdem’in yeni kitabıyla ilgili geçtiğimiz hafta yazdığım yazıda, Erdem’in dizeleriyle bizi görünenin ötesinde daha derin bir iklime götürdüğünü söylemiştim. İhsan Deniz artık usta bir şair, kendine has üslubuyla uzun soluklu seyahatine devam ediyor. Bejan Matur ise yeni kitabıyla, gerçeklerden masallara, masallardan gerçeklere gidip gelen bir sevgi sesini getiriyor bize… Günümüz Türk şiirinin değerli isimlerinden Arif Ay, geleneğin güçlü damarından beslenen ve hem de çağdaşla klasiği buluşturan şiirsel çizgisini sürdürüyor.
ADNAN ÖZER: ŞİİR LİSANINDA YENİ ARALIKLAR BULAN GENÇLİK ESİNTİSİ
1- Yılın en düzgün şiir kitabı ‘Talan Şiirleri’. Hilmi Yavuz ‘Talan Şiirleri’ ile yeterli bir kreşendo yaptı. Bildiğimiz hüznü duvara dayanmıştı aşikâr ki ve oradan fevkalade bir ezginin yükselişine şahit olduk.
2- Naile Dire ‘Türbülans’ ile dikkatleri çekti. En azından benim dikkatimi. Ne yaptı onu da söyleyeyim; gencim, ben öbür bir yoldan gideceğim dedi. O yolda bağıra çağıra gittiğini gördüm (kitabında). hafifçeten ağzını da bozuyor. Şiir lisanında yeni aralıklar bulmak için yapılabilir.
3- Nihat Özdal’ın ‘Düğmeler, Deri ve Koordinatlar’ isimli şiir kitabı şunun için kıymetli; şiirde sanat/şiirle sanat ve de şiirle çağdaş sanat alan ve imkânları hakkında fikir veriyor. Bu, başka bir çıktısı kitabın.
4- Serhan Ada’nın ‘Dökmeden Sayılan Zaman’ı da yılın birkaç güzel yapıtından biri. niye o denli..? Zira entelektüel bir kalemle/ya da gözlükle inceltilmiş dizelerin kitabı. ‘Tarz-ı entelektüel’ her vakit makûs olacak değil. Kendisiyle çatışınca işte bu biçimde yeterlisi ortaya çıkıyor.
5- İsmail Orhan Sönmez’in ‘Tulliana & Anadolu Parsı’na Şiirler’ isimli kitabı, Taner Ay’ın deyişiyle “…tarihi, mitolojiyi, dağları, otları, ağaçları, börtü böceği ve insanın kalleşliğini ‘gözlerinden bin yıllar geçen’ Anadolu parsıyla seslendiren epey katmanlı…” Teması ve destan üslubuyla şaşırtan.
HAYRİYE ÜNAL: ŞAİRİN VİCDANINDAN TAŞAN ÖFKE
İronisi, sevinçten uzak bir ümitsizlik kahkahası olan şair İzzet Yasar’ın tüm şiirleri ‘Kuş Bakışı-Bütün Şiirleri 1969-2018’ ismi altında toplandı. 7 şiir kitabının yanı sıra mecmualarda kalan ve yayımlanmamış şiirler de içeren kitapta vicdandan kaynaklı bir öfke hatta kahır dikkati çekiyor. Spinozacı bir akılla şiirde tarihselciliğin yanılgılarını bir bir çözüyor Yasar.
Ertuğrul Rast’ın birinci kitabı, yeni bir gün icat ederek metalik ışıltılı sadeliği ile hayatımıza girdi. ‘Dünya Ceket Günü’, birkaç farklı boyutuyla dikkat çekiyor: Hem bir obje manifestosu hem akıllı-boşluk araştırması olmasının ötesinde yeni ömrümüzün son araç gereçlerini kapsayan teknolojiye poetik dipnot düşüyor.
Ahmet Murat, Liman Mehmetcihat, Cengizhan Genç, Elvin Eroğlu, Rahman Yıldız, Ozan R. Kartal da 2021’de şiir kitaplarıyla dikkatimi çeken şairler.