TANER AY
Salgın kısıtlamalarının ve pahallılığın, bankaların ve rantiye tabakanın haricinde, en çok kapitalist edebiyat pazarındaki büyük yayıncılara, edebiyat yıldızlarına ve pazarın simsarlarına yaradığını kimse yadsıyamaz. Küçük yayınevleri birkaçının haricinde pazardan çıkmak zorunda kalınca, kitapçıların rafları tamamiyle sistemin yıldızlarına kaldı. Direnmeye çalışan küçük yayınevlerinin kitaplarının dağıtıma girmesi ve okura ulaşması artık pek mümkün değildir. Dergilerse ‘yok oldular’, bu yüzden gerçek şâirleri ve gerçek şiiri de çarçabuk bulamıyoruz.
*1950-1980 içinde çıkan sol mecmuaların çabucak hepsini biliyorum. 1950 öncesindekilerin pek birçoklarını da arşivlerde ve kütüphânelerde inceleyebildim. 1961-1967 içinde çıkan Taraf üzere kimi sol mecmualar hakikaten uygunlardı. Buna rağmen, 1975-1980 içinde, Birikim’in kimi sayıları haricinde ufuk açıcı bir sol mecmua anımsamıyorum. 1975-1980 ortasının Türkçü mecmualarından bir Töre’yi birtakım bazı alabiliyordum. Buna rağmen ’80 daha sonrasının Türkçü mecmualarından Yeni Sözcü’yü hiç görmedim. halbuki, Türkiye Günlüğü’nün ve Yeni Düşünce’nin ise her sayısını bulabiliyordum. Yeni Hayat’ı da bir süre takip ettim. 12 Eylül daha sonrasında milliyetçilerin çıkardığı en doyurucu mecmualar içinde, Turan’ı, Ulusal Mecmûa’yı ve Çelebi’yi öncelikli zikrederim. Sol cephedeyse maalesef yeni bir şey yok.
YILIN EN ÂLÂ ARAŞTIRMA KİTAPLARINDAN BİRİ: TÜRKÇÜ DERGİLER
Geçtiğimiz ay ortasında Ahmet Şahin’in ve Emin Yarımoğlu’nun editörlüğünde Bozkurt Yayınları’ndan çıkan ‘Türkçü Dergiler’in birinci cildini öğrenerek okudum, Ahmet B. Ercilasun’un ‘Sunuş’unun haricinde birbirinden pahalı on yedi inceleme bulunuyor.
Emin Yarımoğlu
Atsız Mecmûa’nın, Ergenekon’un, Orhun’un, Ötüken’in ve Orkun’un birtakım sayılarını kütüphânelerde gördüm lakin, fihristleri bağlamındaki araştırmaları okumaya gereksinimim vardı. Ahmet Şahin’i bu yıl ortasında Post Yayınları’ndan çıkan ‘Mehter Dergisi’ kitabından anımsayacaksınız. Mehter, 1964-1965 içinde taşrada çıkan, benim ismini hiç duymadığım bir mecmuaydı.
Ahmet Şahin
Ahmet Şahin yardımıyla öğrenmiş oldum. Ahmet, 1998 doğumlu. Lakin, yaşıtlarından oldukça farklı. Okuyor, araştırıyor, yazıyor. Gaziantep’te arkadaşlarıyla bir arada Çelebi üzere hayli da kıymetli bir mecmua çıkarıyorlar. Bana bakılırsa ‘Türkçü Dergiler’ yılın en yeterli ve en kıymetli araştırma kitaplarından biri olabilir. Ahmet Şahin’i ve Emin Yarımoğlu’nu kutluyorum. İkinci cildi de merâkla bekliyorum.
SERCAN ÜNSAL’DAN ‘BOZKIRDA BİR EĞİTİM PINARI’
Yılın en düzgün ve en değerli araştırma kitapları demişken, Sercan Ünsal’ın Barış Kitap’tan yeni çıkan iki ciltlik ‘Bozkırda Bir Eğitim Pınarı: Pamukpınar Köy Enstitüsü’nü ıskalamamak gerekiyor. Her münevverin kitaplığında kesinlikle bulunması gereken çok pahalı bir kaynak eser.
Sercan Ünsal
İlkokul beşi ve ortaokul biri Erzincan’da okudum. Sercan Ünsal benim Erzincan’dan çocukluk arkadaşım. Aslında 1962 yılında ikimiz de Kızılcahamam’da ilkokula başlamışız. Onun Kâzım Karabekir İlkokulu’ndaki birinci öğretmeni Pamukpınar Köy Enstitüsü mezunu babası Niyazi Ünsal olmuştu, benim Orhan Gazi İlkokulu’ndaki birinci öğretmenliğimi ise Ladik Akpınar Köy Enstitüsü mezunu annem Nermin Ay yapmıştı. Biz Kızılcahamam’dan Siirt’e, Siirt’ten de Erzincan’a gittik. Erzincan’da tıpkı semtte oturduk ve ailecek görüştük.
Kitabı heyecânla okuyorum, çabucak hemen üçte ikisini okuyabildim ancak bitirdiğimde hakkında KARAR için detaylı bir yazı kaleme alacağım. Zira, Köy Enstitülü anne babanın çocuğu olarak, Köy Enstitülerinin kapatılmasının, 12 Eylül darbesiyle bir arada, ‘toplum mühendisliği’ bağlamında, Türkiye Cumhuriyeti’nin en büyük ‘faşist’ kırılmaları olduğuna inanıyorum. Köy Enstitüleri kapatılmamış olsaydı, ülkemiz asla bugünkü üzere bir ‘câhiliyye dönemi’ni yaşamayacaktı…
EDEBİYAT PAZARININ DIŞARIDA BIRAKTIĞI BİR ŞAİR
Şerif Tezbakılırsanler’i pahalı dostum Hüseyin Peker’den duymuştum ancak, şiirlerini bilmiyordum. Merâk ettiğimden onun geçtiğimiz günlerde Klaros Yayınları’ndan çıkan son şiir kitabını çabucak okudum.
Şerif Tezgorenler
‘Yalnız Papatya Mavi’yi bitirdiğimdeyse, edebiyat pazarının Şerif Tezbakılırsanler’i dışarıda bırakmasına hiç şaşırmadım. ‘Edebiyat yıldızı’ olamayacak kadar farklı bir duruş, farklı bir ses. Çok sevdim. niçinse bana ‘haiku’ cinsindeki ve Yasujirō Ozu sinemalarındaki ‘derin hiçlik’ hissini anımsattı. Onun, tek, iki ve üç dizelik şiirlerine özellikle dikkat çekerim. Birtakım şiirleri “Yaz günü üşüten terimsin” üzere tek dizeden ibarettir. Birtakım şiirleri de “Hayat kısa bir oyun/seyircileri ile alkışlanan” yahut “Gittin/Hasretten öteye” üzere iki dizeden. Üç dizelik şiirlerinden birindeyse “Acının kaç lisanı var ise/ hepsindeyim/yoksun” diyor. Göktürk Ömer Çakır bana İsmail Orhan Sönmez’in ve Selcan Peksan’ın şiirlerini kazandırmıştı, Hüseyin Peker de Şerif Tezgorenler’in şiirlerini kazandırdı. Onlara müteşekkirim. Yaz sıcaklarında şâyet şiirden gebermek istiyorsanız, ‘Yalnız Papatya Mavi’yi öneririm. Her dizesi Jean-Pierre Melville’in Jef Costello’su üzere, adamı mıhlıyor.
Salgın kısıtlamalarının ve pahallılığın, bankaların ve rantiye tabakanın haricinde, en çok kapitalist edebiyat pazarındaki büyük yayıncılara, edebiyat yıldızlarına ve pazarın simsarlarına yaradığını kimse yadsıyamaz. Küçük yayınevleri birkaçının haricinde pazardan çıkmak zorunda kalınca, kitapçıların rafları tamamiyle sistemin yıldızlarına kaldı. Direnmeye çalışan küçük yayınevlerinin kitaplarının dağıtıma girmesi ve okura ulaşması artık pek mümkün değildir. Dergilerse ‘yok oldular’, bu yüzden gerçek şâirleri ve gerçek şiiri de çarçabuk bulamıyoruz.
*1950-1980 içinde çıkan sol mecmuaların çabucak hepsini biliyorum. 1950 öncesindekilerin pek birçoklarını da arşivlerde ve kütüphânelerde inceleyebildim. 1961-1967 içinde çıkan Taraf üzere kimi sol mecmualar hakikaten uygunlardı. Buna rağmen, 1975-1980 içinde, Birikim’in kimi sayıları haricinde ufuk açıcı bir sol mecmua anımsamıyorum. 1975-1980 ortasının Türkçü mecmualarından bir Töre’yi birtakım bazı alabiliyordum. Buna rağmen ’80 daha sonrasının Türkçü mecmualarından Yeni Sözcü’yü hiç görmedim. halbuki, Türkiye Günlüğü’nün ve Yeni Düşünce’nin ise her sayısını bulabiliyordum. Yeni Hayat’ı da bir süre takip ettim. 12 Eylül daha sonrasında milliyetçilerin çıkardığı en doyurucu mecmualar içinde, Turan’ı, Ulusal Mecmûa’yı ve Çelebi’yi öncelikli zikrederim. Sol cephedeyse maalesef yeni bir şey yok.
YILIN EN ÂLÂ ARAŞTIRMA KİTAPLARINDAN BİRİ: TÜRKÇÜ DERGİLER
Geçtiğimiz ay ortasında Ahmet Şahin’in ve Emin Yarımoğlu’nun editörlüğünde Bozkurt Yayınları’ndan çıkan ‘Türkçü Dergiler’in birinci cildini öğrenerek okudum, Ahmet B. Ercilasun’un ‘Sunuş’unun haricinde birbirinden pahalı on yedi inceleme bulunuyor.
Emin Yarımoğlu
Atsız Mecmûa’nın, Ergenekon’un, Orhun’un, Ötüken’in ve Orkun’un birtakım sayılarını kütüphânelerde gördüm lakin, fihristleri bağlamındaki araştırmaları okumaya gereksinimim vardı. Ahmet Şahin’i bu yıl ortasında Post Yayınları’ndan çıkan ‘Mehter Dergisi’ kitabından anımsayacaksınız. Mehter, 1964-1965 içinde taşrada çıkan, benim ismini hiç duymadığım bir mecmuaydı.
Ahmet Şahin
Ahmet Şahin yardımıyla öğrenmiş oldum. Ahmet, 1998 doğumlu. Lakin, yaşıtlarından oldukça farklı. Okuyor, araştırıyor, yazıyor. Gaziantep’te arkadaşlarıyla bir arada Çelebi üzere hayli da kıymetli bir mecmua çıkarıyorlar. Bana bakılırsa ‘Türkçü Dergiler’ yılın en yeterli ve en kıymetli araştırma kitaplarından biri olabilir. Ahmet Şahin’i ve Emin Yarımoğlu’nu kutluyorum. İkinci cildi de merâkla bekliyorum.
SERCAN ÜNSAL’DAN ‘BOZKIRDA BİR EĞİTİM PINARI’
Yılın en düzgün ve en değerli araştırma kitapları demişken, Sercan Ünsal’ın Barış Kitap’tan yeni çıkan iki ciltlik ‘Bozkırda Bir Eğitim Pınarı: Pamukpınar Köy Enstitüsü’nü ıskalamamak gerekiyor. Her münevverin kitaplığında kesinlikle bulunması gereken çok pahalı bir kaynak eser.
Sercan Ünsal
İlkokul beşi ve ortaokul biri Erzincan’da okudum. Sercan Ünsal benim Erzincan’dan çocukluk arkadaşım. Aslında 1962 yılında ikimiz de Kızılcahamam’da ilkokula başlamışız. Onun Kâzım Karabekir İlkokulu’ndaki birinci öğretmeni Pamukpınar Köy Enstitüsü mezunu babası Niyazi Ünsal olmuştu, benim Orhan Gazi İlkokulu’ndaki birinci öğretmenliğimi ise Ladik Akpınar Köy Enstitüsü mezunu annem Nermin Ay yapmıştı. Biz Kızılcahamam’dan Siirt’e, Siirt’ten de Erzincan’a gittik. Erzincan’da tıpkı semtte oturduk ve ailecek görüştük.
Kitabı heyecânla okuyorum, çabucak hemen üçte ikisini okuyabildim ancak bitirdiğimde hakkında KARAR için detaylı bir yazı kaleme alacağım. Zira, Köy Enstitülü anne babanın çocuğu olarak, Köy Enstitülerinin kapatılmasının, 12 Eylül darbesiyle bir arada, ‘toplum mühendisliği’ bağlamında, Türkiye Cumhuriyeti’nin en büyük ‘faşist’ kırılmaları olduğuna inanıyorum. Köy Enstitüleri kapatılmamış olsaydı, ülkemiz asla bugünkü üzere bir ‘câhiliyye dönemi’ni yaşamayacaktı…
EDEBİYAT PAZARININ DIŞARIDA BIRAKTIĞI BİR ŞAİR
Şerif Tezbakılırsanler’i pahalı dostum Hüseyin Peker’den duymuştum ancak, şiirlerini bilmiyordum. Merâk ettiğimden onun geçtiğimiz günlerde Klaros Yayınları’ndan çıkan son şiir kitabını çabucak okudum.
Şerif Tezgorenler
‘Yalnız Papatya Mavi’yi bitirdiğimdeyse, edebiyat pazarının Şerif Tezbakılırsanler’i dışarıda bırakmasına hiç şaşırmadım. ‘Edebiyat yıldızı’ olamayacak kadar farklı bir duruş, farklı bir ses. Çok sevdim. niçinse bana ‘haiku’ cinsindeki ve Yasujirō Ozu sinemalarındaki ‘derin hiçlik’ hissini anımsattı. Onun, tek, iki ve üç dizelik şiirlerine özellikle dikkat çekerim. Birtakım şiirleri “Yaz günü üşüten terimsin” üzere tek dizeden ibarettir. Birtakım şiirleri de “Hayat kısa bir oyun/seyircileri ile alkışlanan” yahut “Gittin/Hasretten öteye” üzere iki dizeden. Üç dizelik şiirlerinden birindeyse “Acının kaç lisanı var ise/ hepsindeyim/yoksun” diyor. Göktürk Ömer Çakır bana İsmail Orhan Sönmez’in ve Selcan Peksan’ın şiirlerini kazandırmıştı, Hüseyin Peker de Şerif Tezgorenler’in şiirlerini kazandırdı. Onlara müteşekkirim. Yaz sıcaklarında şâyet şiirden gebermek istiyorsanız, ‘Yalnız Papatya Mavi’yi öneririm. Her dizesi Jean-Pierre Melville’in Jef Costello’su üzere, adamı mıhlıyor.