Romanın kahramanları Vittorini’nin Silvestro’su ve Camus’un Meursault’u ile hısımsalarsa da, hepsi ‘İzmirli’. Yani, Peker’in rûh arkadaşları.
TANER AY
Aksiyonların analizine yahut analizlerin aksiyonlara dönüştürülmesine dayalı romanlara bayılırım. Bana göre André Malraux bu cinsin ustasıdır. Her romanında ihtilaller ve karşı ihtilaller çağının düzensizliğine doğmuş beşere bir yer aramakla meşgul olmuştur. Lakin, herkes ‘Les conquérants’ olmuyor, bir de her şeye yabancılaşmışların anlatıldığı romanlar var. Malraux’nun bir yer bulduğu insanı oralardan çıkartıp ‘deli meczup konuşturan’ bu çeşit romanları da hayli severim. Çok kişi bu çeşidin babasının Albert Camus olduğunu sanır. halbuki, hakikat değildir. Asıl baba Elio Vittorini’dir. Zira, onun ‘Sicilya Konuşmaları’, Camus’nün ‘Yabancı’sından bir yıl evvel yayımlanmıştır. ‘50’li ve 60’lı senelerda epey kişi Camus üzere yazmaya çalıştı ancak, bize Vittorini’den bahseden pek olmadı. Ülkemizde birinci sefer 1971 yılında e yayınları tarafınca basılan ‘Sicilya Konuşmaları’nın ilgi gördüğü de pek söylenemez. Çok daha sonradan Adam Yayınları’nca ve Helikopter Yayınları’nca yeni baskıları yapılan ‘Sicilya Konuşmaları’nın özellikle e baskısını sahaflarda bulursam, alıp arkadaşlarıma ikram ederim.
‘Sicilya Konuşmaları’nı Hüseyin Peker’in son romanı olan ‘Şerif’i okurken anımsadım. Peker’in ‘Şerif’i de ‘Yazıcı ya da Bir Yol Romanı’ da, tıpkı ‘Sicilya Konuşmaları’ üzere seyahatten şuur akışına, şuur akışından da ‘kitchen-sink’ dramaya (‘50’lerin sonu ve ‘60’ların başında İngiltere’deki personel sınıfından bireylerin günlük ömürlerinin anlatıldığı romanlara verilen isim) dönüşür. Kahraman zıddı kahramanların ve temaların çakışıp baş karıştırmaya açık bulunmasına rağmen, Peker cümlelerini Hemingway şeklinde kısa kısa kurarak okurunu bunaltmıyor, ona ‘şeffaf’ bir okuma serüveni sağlıyor.
‘ŞERİF’ TEMELİNDE AZ ŞAHISLI BİR ‘NOVELLA’
‘Şerif’ az bireyli bir ‘novella’ ise de, ‘Yazıcı ya da Bir Yol Romanı’ tanıdıklardan geçilmiyor. İçkiyle hengameli Eleştirmen Eser sizce kimdir? Pekala ya Eleştirmen Huntürk, Hasta, dansöz elbiseli Ters? Kitabı okurken Yusuf Alper’in takdim yazısı üzerine de fazlaca düşündüm. Alper’in Hüseyin Peker için ‘Şâir olduğunu hiç bir vakit unutmayan bir romancı’ değerlendirmesine bütünüyle katılmama rağmen, ‘akademik’ Freudyen tahlillerinin sıhhatinden emin değilim. Tahminen Yusuf Alper haklı olabilir fakat, Peker’in romanlarını ben hiç ‘Freudyen’ bakış açısını temel alarak okumadım. Onun kahraman tersi kahramanları Silvestro ve Meursault ile hısımsalarsa da, hepsi ‘İzmirli’dir. Yani, Hüseyin Peker’in rûh arkadaşları.
Peker’i ‘60’lı senelerdan biliyorum. daha sonra sustu. Bana hiç de yabancı olmayan bir suskunluktu bu; ben de susup emekli olana kadar yazıdan uzak kalmıştım. Değişik bir tesadüf, Peker de ben de birebir kurumda çalışıp, oradan emekli olmuşuz. Beni emekli olunca bir daha yazmaya merhum Enver Ercan, Adnan Özer ve İbrahim Kiras üzere dostlarım zorladı ancak, bu ‘bir daha yazmaya başlama’ Hüseyin Peker’de biraz farklı gelişmiş. Emekli olduğu gün, ‘Bana dokunmayın, artık yazacağım!’ demiş; eline kalemi almış ve ‘geçen vakti geri almak üzere bir duyguyla’ (Yusuf Alper) yazmaya başlamış. Yani, elli yaşından daha sonra, ütülü gömleklerini, üzerine bir vücut dar gelen pantolonlarını ve buzdolabındaki tarihleri geçmiş yiyeceklerini unutarak, şiirle, hikayeyle ve romanla beslenme senelerına girmiş.
Şâyet bugünlerde iki âlâ romanı tıpkı ciltte okumak isterseniz, size Hüseyin Peker’in Klaros’tan çıkan ‘Şerif’ini tavsiye ederim. Bakalım, Eleştirmen Eser’in, Eleştirmen Huntürk’ün, Hasta’nın ve Aykırı’nın edebiyat dünyamızda aslında kimler olduklarını çözebilecek merâklı bir okur çıkacak mı?
BU DÖRT ROMAN TEK CİLDE YAKIŞIR
Geçtiğimiz günlerde Klaros Yayınları’nca basılan ‘Şerif’, aslında 188 sayfalık kitabın 43 sayfasını kapsayan bir ‘novella’; ‘Şerif’e bir de birinci baskısı 1996 yılında Yapı Kredi Yayınları’nca yapılan ‘Yazıcı ya da Bir Yol Romanı’ eklenmiş. Bir muharririn birkaç romanının bir ortada basılmasına pek sıcak bakmasam da, Peker’in ‘Yazıcı ya da Bir Yol Romanı’nın, ‘İzmirli’nin, ‘Eli Torbalı Adam’ın ve ‘Şerif’in tek ciltte toplanmasını isteyenlerdenim. Zira, hepsinin kahramanları, ‘Sicilya Konuşmaları’nın Silvestro’su yahut ‘Yabancı’nın Meursault’su ile hısımdırlar.
TANER AY
Aksiyonların analizine yahut analizlerin aksiyonlara dönüştürülmesine dayalı romanlara bayılırım. Bana göre André Malraux bu cinsin ustasıdır. Her romanında ihtilaller ve karşı ihtilaller çağının düzensizliğine doğmuş beşere bir yer aramakla meşgul olmuştur. Lakin, herkes ‘Les conquérants’ olmuyor, bir de her şeye yabancılaşmışların anlatıldığı romanlar var. Malraux’nun bir yer bulduğu insanı oralardan çıkartıp ‘deli meczup konuşturan’ bu çeşit romanları da hayli severim. Çok kişi bu çeşidin babasının Albert Camus olduğunu sanır. halbuki, hakikat değildir. Asıl baba Elio Vittorini’dir. Zira, onun ‘Sicilya Konuşmaları’, Camus’nün ‘Yabancı’sından bir yıl evvel yayımlanmıştır. ‘50’li ve 60’lı senelerda epey kişi Camus üzere yazmaya çalıştı ancak, bize Vittorini’den bahseden pek olmadı. Ülkemizde birinci sefer 1971 yılında e yayınları tarafınca basılan ‘Sicilya Konuşmaları’nın ilgi gördüğü de pek söylenemez. Çok daha sonradan Adam Yayınları’nca ve Helikopter Yayınları’nca yeni baskıları yapılan ‘Sicilya Konuşmaları’nın özellikle e baskısını sahaflarda bulursam, alıp arkadaşlarıma ikram ederim.
‘Sicilya Konuşmaları’nı Hüseyin Peker’in son romanı olan ‘Şerif’i okurken anımsadım. Peker’in ‘Şerif’i de ‘Yazıcı ya da Bir Yol Romanı’ da, tıpkı ‘Sicilya Konuşmaları’ üzere seyahatten şuur akışına, şuur akışından da ‘kitchen-sink’ dramaya (‘50’lerin sonu ve ‘60’ların başında İngiltere’deki personel sınıfından bireylerin günlük ömürlerinin anlatıldığı romanlara verilen isim) dönüşür. Kahraman zıddı kahramanların ve temaların çakışıp baş karıştırmaya açık bulunmasına rağmen, Peker cümlelerini Hemingway şeklinde kısa kısa kurarak okurunu bunaltmıyor, ona ‘şeffaf’ bir okuma serüveni sağlıyor.
‘ŞERİF’ TEMELİNDE AZ ŞAHISLI BİR ‘NOVELLA’
‘Şerif’ az bireyli bir ‘novella’ ise de, ‘Yazıcı ya da Bir Yol Romanı’ tanıdıklardan geçilmiyor. İçkiyle hengameli Eleştirmen Eser sizce kimdir? Pekala ya Eleştirmen Huntürk, Hasta, dansöz elbiseli Ters? Kitabı okurken Yusuf Alper’in takdim yazısı üzerine de fazlaca düşündüm. Alper’in Hüseyin Peker için ‘Şâir olduğunu hiç bir vakit unutmayan bir romancı’ değerlendirmesine bütünüyle katılmama rağmen, ‘akademik’ Freudyen tahlillerinin sıhhatinden emin değilim. Tahminen Yusuf Alper haklı olabilir fakat, Peker’in romanlarını ben hiç ‘Freudyen’ bakış açısını temel alarak okumadım. Onun kahraman tersi kahramanları Silvestro ve Meursault ile hısımsalarsa da, hepsi ‘İzmirli’dir. Yani, Hüseyin Peker’in rûh arkadaşları.
Peker’i ‘60’lı senelerdan biliyorum. daha sonra sustu. Bana hiç de yabancı olmayan bir suskunluktu bu; ben de susup emekli olana kadar yazıdan uzak kalmıştım. Değişik bir tesadüf, Peker de ben de birebir kurumda çalışıp, oradan emekli olmuşuz. Beni emekli olunca bir daha yazmaya merhum Enver Ercan, Adnan Özer ve İbrahim Kiras üzere dostlarım zorladı ancak, bu ‘bir daha yazmaya başlama’ Hüseyin Peker’de biraz farklı gelişmiş. Emekli olduğu gün, ‘Bana dokunmayın, artık yazacağım!’ demiş; eline kalemi almış ve ‘geçen vakti geri almak üzere bir duyguyla’ (Yusuf Alper) yazmaya başlamış. Yani, elli yaşından daha sonra, ütülü gömleklerini, üzerine bir vücut dar gelen pantolonlarını ve buzdolabındaki tarihleri geçmiş yiyeceklerini unutarak, şiirle, hikayeyle ve romanla beslenme senelerına girmiş.
Şâyet bugünlerde iki âlâ romanı tıpkı ciltte okumak isterseniz, size Hüseyin Peker’in Klaros’tan çıkan ‘Şerif’ini tavsiye ederim. Bakalım, Eleştirmen Eser’in, Eleştirmen Huntürk’ün, Hasta’nın ve Aykırı’nın edebiyat dünyamızda aslında kimler olduklarını çözebilecek merâklı bir okur çıkacak mı?
BU DÖRT ROMAN TEK CİLDE YAKIŞIR
Geçtiğimiz günlerde Klaros Yayınları’nca basılan ‘Şerif’, aslında 188 sayfalık kitabın 43 sayfasını kapsayan bir ‘novella’; ‘Şerif’e bir de birinci baskısı 1996 yılında Yapı Kredi Yayınları’nca yapılan ‘Yazıcı ya da Bir Yol Romanı’ eklenmiş. Bir muharririn birkaç romanının bir ortada basılmasına pek sıcak bakmasam da, Peker’in ‘Yazıcı ya da Bir Yol Romanı’nın, ‘İzmirli’nin, ‘Eli Torbalı Adam’ın ve ‘Şerif’in tek ciltte toplanmasını isteyenlerdenim. Zira, hepsinin kahramanları, ‘Sicilya Konuşmaları’nın Silvestro’su yahut ‘Yabancı’nın Meursault’su ile hısımdırlar.