Erdoğan: Bizim Esed’i yenmek ya da yenmemek üzere bir kederimiz yok. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz gün Ukrayna’ya diplomatik bir ziyarette bulundu. Ukrayna Devlet Lideri Zelenskiy ve BM Genel Sekreteri ile görüşme yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna dönüşü uçakta Ukrayna ziyareti, dış siyaset ve iktisada ait gazetecilerin sorularını yanıtladı.
“ATILABİLECEK ADIMLAR ÜZERİNDE DURDUK”
Erdoğan, Rusya önderi Putin’e olduğu üzere, Ukrayna Devlet Lideri Zelenski’ye de ortalarındaki görüşmeye mesken sahipliği yapabileceğini tabir etti.
Erdoğan, Ukrayna başkanı Zelenskiy ile yaptığı görüşmeye ait şu açıklamayı yaptı:
“Üçlü toplantıda, Ukrayna tahılının ihracı gayesiyle kurulan sistemin faaliyetlerinin artırılarak sürdürülmesi için atılabilecek adımlar üzerinde durduk. Diplomatik sürecin canlandırılması için milletlerarası toplumun daha fazla sorumluluk üstlenmesi gerektiğine işaret ettim.”
“SURİYE’NİN TOPRAKLARINDA GÖZÜMÜZ YOK”
Esad’i yenmek yahut yenmemek üzere bir sıkıntılarının olmadığını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, ‘Türkiye Esad’i yenemedi artık anlaşmak için taban hazırlıyor’ halindeki muhalefetin algısına reaksiyon gösterdiği açıklamasında şu tabirleri kullandı:
“Suriye’de attığımız bütün adımlarda terörle bir gayret vardı. Bizim Suriye’nin topraklarında gözümüz yok. Zira Suriye’nin halkı bizim kardeşlerimiz. Rejim bunun idraki ortasında olmalı. Bundan daha sonraki süreç tahminen hayli daha iyi olacaktır”
“DİPLOMASİYİ BÜSBÜTÜN DEVRE DIŞI BIRAKAMAZSINIZ”
Suriye ile bir daha görüşme mümkünlüğünü da kıymetlendiren Erdoğan, devletler içinde hiç bir vakit siyasi diyalog yahut diplomasinin kesip atılamayacağının altını çizerek “Her vakit her an bu cins diyaloglar olur, olmalıdır. Artık biz örneğin bölgede Mısır’la alt seviyede, bakanlarımız düzeyinde temaslarımızı devam ettiriyoruz. Bu münasebetler durup dururken olmuyor. Diplomasiyi büsbütün devre dışı bırakamazsınız” tabirlerini kullandı.
“BİRÇOK OYUNU BİZ BOZARIZ”
Erdoğan, dış siyasette Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve son olarak İsrail’le atılan adımların siyasetin gereği olduğunu belirtip “Her an barış ortasında olacaksın. Her an görüşebilme imkânı yakalayacaksın. Suriye ile daha ileri düzeyde adımları temin etmemiz gerekiyor. Bu adımları atmak suretiyle, tüm bölgede yani İslam dünyasının bizim komşularımızla olan bu bölgesinde inşallah biroldukça oyunu biz bozarız.” telaffuzunda bulundu.
“DERDİMİZ PARA KAZANMAK DEĞİL”
Vatandaşın Tarım Kredi marketlerde uygun fiyatlı eserlere ulaştığını ve emellerinin 1400 olan market sayısını 2 bin 500’lere çıkarmak olduğunu bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tarım kredi marketlerindeki olayla öteki zincir marketler meblağları çabucak indirmeye başladılar, başlayacaklar. Bizim kederimiz esasen para kazanmak değil. Burada tek kederimiz piyasayı balanse etmek, vatandaşa ucuz, kaliteli eser yetiştirmek.” açıklamalarını yaptı
“MİLLET SANDIKTA KILIÇDAROĞLU’NA DERSİNİ VERECEK”
Cumhurbaşkanı Erdoğan ayrıyeten, CHP başkanı Kılıçdaroğlu’nun “Bizdeki seçmen ayrıntıları Yüksek Seçim Konseyinde bile yok” kelamlarını de hatırlattı. YSK Lideri Muharrem Akkaya ve grubunun bunu yargıya taşıması gerektiğini söyleyen Erdoğan “Yeri geliyor savcılara saldırıyor, yeri geliyor yargıçlara saldırıyor. Fakat niçinse onlar çekiniyorlar, korkuyorlar. İnşallah 2023’te milletim sandıkta buna bir defa daha dersini verecek.” dedi.
İŞTE GAZETECİLERİN SORULARI VE ERDOĞAN’IN CEVAPLARI
Savaşın başından beri aldığınız bir inisiyatif vardı. Bu Antalya Diplomasi Forumu ile başladı, İstanbul’da devam etti. sonrasındasında tahıl koridoru mutabakatı kararınu verdi. Bu görüşmeleri Putin, Zelenski ve BM Genel Sekreteri içinde ikili ve üçlü biçimde sürdürüyorsunuz. Önümüzde BM Genel Heyeti var. Siz açıklamanızda atıfta bulundunuz. Bugünkü üçlü görüşmenin odak noktasında savaşın nasıl nihayete erdirilebileceğinin olduğunu söylemiş olduniz. BM Toplantısı’na kadar bu tarafta bir sonuç bekliyor musunuz? Zelenski’den aldığımız izlenim nedir?
”UMMADIĞIMIZ, BEKLEMEDİĞİMİZ KESİNTİLER OLDU”
Şu anda olağan bir savaş süreciyle karşı karşıyayız. Bu savaş sürecinde bir matematik olayı yok. Yani iki kez iki dört diyemezsiniz, şu vakit bu bitecek diyemezsiniz. Zira süreç fazlaca acımasız ilerliyor. Bizim bugün Lviv’e gelmemiz ve Lviv’de bilhassa bu görüşmeyi yapmak isteyişimizin natürel ki bir sebebi var. Birebir görüşmeyi Soçi’de, Rusya’da, Sayın Putin’le yaptık. Burada da bu türlü gerçekleştirmiş olduk. Âlâ de oldu. Guterres de buraya geldi. Guterres bizden daha sonra Kiev’e geçti. Kiev’de ayrıyeten çalışmalarına devam ettiler. Alışılmış bu yılki BM Genel Heyeti biraz farklı olacak. Bu mevzuda ilgili arkadaşlardan aldığımız bilgiler iştirakin daha üst seviyede olacağı istikametinde. Doğal bunu BM Genel Şurası’nda nazaranceğiz. Orada verilecek iletiler epey hayli manalı. Gerek Türkiye olarak bizim vereceğimiz gerek öteki ülkelerin vereceği bildiriler fazlaca epey değerli. Onun için hazırlıklarımızı buna bakılırsa yapmak, adımlarımızı da buna göre atmak durumundayız. Doğal alanda yaşanan gelişmelere bakıldığında, birfazlaca noktada adeta bir kesinti düzeneği olmuş durumda. Ummadığımız, beklemediğimiz kesintiler oldu. Onun için ben bu BM Genel Heyetini biraz farklı yaşayacağımızı zannediyorum.
Avrupa’nın en büyük nükleer güç santrali Zaporijya ile ilgili ihtarlar yapılıyor. Geçtiğimiz günler de Zelenski de “Herhangi bir sızıntı ya da patlama olasılığında Avrupa ülkeleri, Türkiye ve etraf ülkeler için felaket olur” demişti. Bugün siz de “Yeni bir Çernobil istemiyoruz” diye vurgu yaptınız. Türkiye tahıl koridorunda olduğu üzere nükleer güç santraliyle ilgili de güvenliği sağlamak ve etrafındaki çatışmaları durdurmak ismine devreye girer mi?
”ZAPORİJYA KONUSU RASTGELE BİR HUSUS DEĞİL”
Zaporijya konusu sahiden rastgele bir husus değil. Lakin birinci derecede Memleketler arası Atom Gücü Kurumu’nun bu işin yakın takibinde olması ve neler yapılması gerektiği konusunda muhakkak bir yükü üstlenmesi lazım. Burada şu an prestijiyle içeride Ukrayna’nın bu alanda faal ve uzman elemanları bulunuyor.
”BİR TEHDİT UNSURU”
Zelenski bizden şunu bilhassa istedi; Rusya’nın buradaki bütün mayın ve gibisi döşemeleri söküp alması ve bu konunun hızla ürkütücü olmaktan çıkması. Zira bir tehdit ögesi.
”YENİ BİR ÇERNOBİL OLMAMALI, MEVZUYU PUTİN’LE GÖRÜŞECEĞİM”
‘Çernobil’i yaşamak istemiyoruz’ derken biraz da onu kastettim. Bu mevzuyu Sayın Putin’le de görüşüp, dünya barışı için kıymetli bir adım olarak bu mevzuda Rusya da üzerine düşeni yapmalıdır diye bunu kendisinden bilhassa isteyeceğiz. Bu adımı atmaları gerekiyor. Zaporijya’da Ukrayna’nın hem kendi teknik elemanları hem kendi askerleri var. Bu teknik elemanlar ve askerlerle orayı muhafaza altına almış vaziyetteler.
En başından beri Suriye’nin toprak bütünlüğüne saygılı olduğunuz istikametinde açıklamalar yaptınız. ‘Suriye’de muhalefet ile rejimin uzlaşması lazım. Rejim askeri tahlil istiyor ancak tahlilin nihayeti siyasi çözümdür’ diye biz bunu deklare ediyoruz. Bu kelamın gereği olarak Astana ve Cenevre süreçleri örnek gösterilmesine karşın, Sayın Dışişleri Bakanı bu mevzuda açıklamayı bir dahalediğinde, Türkiye’de ‘Türkiye Esed’i yenemedi artık anlaşmak için taban hazırlıyor’ halinde bilhassa muhalefetin bir algısı oluştu. Hem Suriye konusundaki son durumu öğrenmek istiyoruz birebir vakitte muhalefetin bakış açısını değerlendirmenizi istiyoruz?
”BİZİM ESED’İ YENMEK, YENMEMEK ÜZERE BİR SIKINTIMIZ YOK”
Bizim Esed’i yenmek, yenmemek üzere bir kederimiz yok ki. Şayet Türkiye’de muhalefet olayı bu biçimde bir noktaya taşıyorsa bu muhalefetin hem kalitesini tıpkı vakitte gramını ortaya koyar. Bizim şu anda Suriye’de attığımız bütün adımlarla, bilhassa Suriye’nin kuzeyinde Fırat’ın doğusu ve batısından Akdeniz’e kadar olan o bölgede Ruslarla yürüttüğümüz çalışmalarda terörle bir çaba vardı. Terörle olan çabamızı de burada bir arada sürdürüyoruz. Bunların muhakkak kısmını Ruslarla birlikte yaparken belirli kısmını de kendi askerimizle, güvenlik güçlerimizle yürütüyoruz. Daima söylüyorum, demokraside en değerli hasletlerden bir tanesi kuvvetli muhalefettir. Natürel bizim kuvvetli bir muhalefetimiz yok. Meşakkat burada. Yani Suriye’de ne oluyor ne bitiyor haberleri yok. Biz ise ta Obama periyodundan alalım, orada verdiğimiz çabayı şu anda da birebir kararlılıkla devam ettiriyoruz. Bizim ‘bir gece apansızın gelebiliriz’ sözümüz boşuna değil. Vakti saati geldiğinde bu yapılır. Fakat şunu da söyleyeyim; bir kere Türkiye’ye kimse bu biçimde bir şeye hazır mısın sorusunu sormasın. Biz bütün bu işlere hazırlıklıyız. Hazırlıklı olduğumuz üzere de an be an ne gerekiyorsa bunu yapacak güçteyiz. Şu anda olağan bilhassa Amerika maalesef binlerce tır silah, mühimmat, araç, gereç, aklınıza ne gelirse, buraya yığma yapıyor. Bu yığmayı da kimlere yapıyor? Büsbütün terör örgütlerine. ABD şunu söyleyemez: ‘Ben terörü beslemedim’ diyemez. Terörü Suriye’de birinci derecede besleyen ABD ve koalisyon güçleridir; bunu acımasız yapmışlardır ve hala da yapıyorlar. Oradan bıkmadılar, bir de Irak’ta birebir beslemeyi yaptılar. Kime? bir daha terör örgütlerine. Şayet bugün Irak’ta bir huzursuzluk var ise altında maalesef bir daha Amerika yatıyor. Ve bu terör örgütlerinin ileri gelenleriyle Beyaz Saray’da görüşme yapacak kadar ileri gidiyorlar. Biz bunların hepsini biliyoruz. Bunlar var. Tıpkı biçimde Rusya rejimle bir dayanışma ortasında. Kendileriyle bu yaptığım ziyarette bu bahisleri da görüştük. Bunu artık bir yere oturtmamız lazım dedim. Rusya ile o denli bir dayanışma yapalım ki Suriye’de, bilhassa Suriye’nin kuzeyinde, doğusu batısı fark etmez, buralarda terörle bir uğraş gerçekleştirelim. Artık daima soruyoruz; bu teröristler kaynağı nereden buluyor? İşte şu anda Kamışlı’daki kalitesiz petrolü çıkartan teröristler. Pekala kim alıyor bunu? Rejim alıyor. Para kaynağı rejimde. Bunlar alıyor. Bütün bu gerçekler ortada. Bir başka taraftan da daima olarak buralarda İran’ın hesapları var. Bu hesaplar da önümüzde. Biz istiyoruz ki buradaki süreci daha fazla uzatmayalım. Bizim Suriye’nin topraklarında gözümüz yok. Zira Suriye’nin halkı bizim kardeşlerimiz. Orada bizim o denli bir sıkıntımız yok. Onların topraklarının bütünlüğü bizim için değer arz ediyor. Rejim bunun idraki ortasında olmalı. Bunları da bir daha tıpkı biçimde Sayın Putin’le Soçi ziyaretimizde görüştük. Temennim odur ki inşallah önümüzdeki periyotla ilgili Suriye’de hem anayasa bir an evvel yapılır, bu iş sağlama bağlanır tıpkı vakitte halkın bütün bu noktadaki meşakkatlerini giderecek adımlar atılır. Şu anda oradan hicret edenler, iltica edenlerin yükü bize geldi. 4 milyon insanı biz ülkemizde ağırlıyoruz. Bütün bunları ağırlarken rejimle daima savaş halinde olalım diye mi bunu yapıyoruz? Hayır. Suriye halkıyla bilhassa inanç pahaları noktasındaki bağlarımız sebebiyle bunu yapıyoruz. Bundan daha sonraki süreç tahminen epey daha güzel olacaktır.
Bu tartışmalar devam ederken Sayın Devlet Bahçeli’nin bir açıklaması dikkat çekti. Suriye’nin kuzeyinde yürütülen terörle uğraşa gönderme yaparak ‘Siyasi diyalog görüşmelerinin ya da Suriye ile temasın siyasi diyalog mertebesine çıkarılması ciddiyetle ele alınmalı’ sözünü kullandı. Bu kelamları nasıl değerlendirirsiniz?
”DİPLOMASİYİ BÜSBÜTÜN DEVRE DIŞI BIRAKAMAZSINIZ”
Şunu bir kere bilmemiz, kabullenmemiz gerekir. Devletler içinde hiç bir vakit siyasi diyalog yahut diplomasi kesip atılamaz. Her vakit her an bu cins diyaloglar olur, olmalıdır. Hatta bir kelam var; ‘İplikle de olsa bağı koparmayın, o bağ devam etsin. Gün olur lazım olur.’ Artık biz örneğin bölgede Mısır’la alt seviyede, bakanlarımız düzeyinde temaslarımızı devam ettiriyoruz. Bu bağlar durup dururken olmuyor. Diplomasiyi büsbütün devre dışı bırakamazsınız. Diplomasiye ne kadar muhtaçlığımız olduğunu bütün dünya gördü. Biz her vakit tahlilin kesimi olduk. Suriye problemini çözmekle ilgili elimizi taşın altına biz koyduk. Amacımız, bölgesel barış oldu, ülkemizi bu krizin ağır tehditlerinden risklerinden korumak oldu.
“SURİYE’YE OPERASYONU SAĞLAMA BAĞLAYALIM DİYORUZ”
Suriye’nin kuzeyindeki terör gayelerine, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yapmaya hazırlandığı bu 5’inci harekât üzerine bir soru sormak istiyorum. Artık Türkiye alanda varlık gösterirken aslında diplomatik ayağı, işin diplomasi boyutunu hiç bırakmıyor. Biz biliyoruz ki Amerikalı muhataplara olduğu üzere Rus muhataplara da PKK terör örgütünün faaliyetleri ve Türkiye’nin hudut güvenliğini nasıl tehdit ettiğiyle ilgili vakit zaman bilgilendirmeler yapıyorsunuz. Bu bilgilendirme kararında Rusya’nın PKK/YPG’ye karşı bakışında bir değişiklik oldu mu? Bir de bilhassa PKK’ya yakın kaynaklar ve medya organları beklenen 5’inci harekatla ilgili olarak, bunu bir Rus ihaneti, Rusların ihaneti üzere değerlendiriyorlar. Bununla ilgili bir yorumunuz olur mu?
Şu anda Suriye’de attığımız her adımda bir sefer biz güvenlik güçlerimiz, istihbaratımız, Ulusal Savunma Bakanlığımız olarak Rusya’yla irtibat halindeyiz. Arkadaşlarımız daima onlarla görüşme halindeler. Ben de Sayın Putin’le görüşmeler yapmak suretiyle bu süreci “sağlama bağlayalım” diyoruz. İşte mesela son Soçi seyahatimde Suriye bizim için kıymetli bir görüşme konusuydu, gündem unsuruydu. Şu anda bir daha buradaki terör olaylarıyla alakalı gerek ben Putin’le, gerek Dışişleri Bakanım ve Savunma Bakanım muhataplarıyla görüşmeleri devam ettiriyoruz. Bundan daha sonraki süreçte de esasen devam ettireceğiz. örneğin gönül dilek ederdi ki İran’la da oradaki bu çalışmaları daha aktif yürütelim ancak bu olmadı. Biz de şu anda Rusya’yla olan bu dayanışmamızı, beraberliğimizi birebir kararlılıkla devam ettiriyoruz. Bundan daha sonraki süreçte de bir daha tıpkı biçimde devam ettireceğiz.
Yakın vakitte İsrail’le de olağanlaşma süreci başlamıştı ve büyükelçilerin atanmasına da karar verildi. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri en nihayetinde İsrail… Mısır’dan da örnek verdiniz. İsrail’le olan alakalar Doğu Akdeniz’de Mısır’la da olursa, bu bağlantılarımız için genel manada güç eksenli bir ilgi, irtibat diyebilir miyiz sanki?
”SURİYE İLE DAHA İLERİ DÜZEYDE ADIMLARI TEMİN ETMELİYİZ”
Daha hayli siyaset eksenli dersek isabetli olur. Yani siyasetin gereği bu. Onun için de siyasette dargınlık olmaz. Her an barış ortasında olacaksın. Her an görüşebilme imkânı yakalayacaksın. örneğin Mısır’la şu anda üst seviyede, istenilen yerde değil lakin biz artık Mısır’la da arkadaşlarla alt seviyede yani bakanlar düzeyinde bu işi sürdürelim ve akabinde da temenni ederiz ki üst seviyede de bu adımı en hoş biçimde atalım. Zira Mısır halkı bizim kardeşlerimiz. Bizim Mısır halkıyla dargın olmamız mümkün değil. Onun için de bir an evvel orayla da bu barışı bizim temin etmemiz gerekiyor. Suriye ile daha ileri düzeyde adımları temin etmemiz gerekiyor. Bu adımları atmak suretiyle, tüm bölgede yani İslam dünyasının bizim komşularımızla olan bu bölgesinde inşallah birfazlaca oyunu biz bozarız.
Abdülhamid Han sondaj gemisi için ilan edilen NAVTEX’de kıymetli bir ayrıntı vardı. Kıbrıs’ta katledilen, Kıbrıslı şehit kardeşler Hakan, Kutsi, Murat İlhan kardeşlerin ismini taşıyan 3 gemi Abdülhamid Han’a refakat ediyor. Bu epeyce kıymetli, kuvvetli bir bildiri olarak algılandı. Öte yandan Ege bölgesinde Yunan tarafının halini da ortada. Nasıl bir kıymetlendirme yapabilirsiniz?
Tabii bilhassa bu üç kardeşin ismini alan bu dayanak gemilerinin Abdülhamid Han’a refakat etmesi hakikaten sevindirici, bizleri de keyifli eden bir hadise. İnşallah buradan beklenen sonuçlar alınmaya başlarsa doğal bizi epeyce daha memnun edecek. Bu sondaj gemimiz şu anda dünyada sayılı gemiler içinde. 12 bin metreye kadar sondaj yapabilme kabiliyetine sahip. Alanında şu anda eşi gibisi yok. bu biçimde bir özelliği, bu biçimde bir hoşluğu var. Beklentimiz inşallah yeni muştular olması. Bakalım ne getirecek. Doğal başta ana muhalefet olmak üzere birileri bundan epey rahatsız oluyor. Gemiye Abdülhamid Han ismini koyduk. Bundan kimlerin rahatsız olduğunu gördünüz. Düşünün, siyaset yapıyor ve tarihçi, tarihi hayli düzgün bildiğini söylüyor. Nasıl biliyorsa tarihi? Abdülhamid Han’a saygısızlık yapacak kadar ileri gidebiliyor. Lafa da geldiği vakit muhafazakâr havalarına giriyor. O denli yahut bu biçimde biz Abdülhamid Han sondaj gemimizle inşallah o beklenen sonuçları aldığımız anda bunu milletimizle paylaşacağız. Hele hele bir de inşallah doğal gazımız, petrolümüz çıkmaya başladığı andan itibaren epey daha farklı olacak. Bu ortada Sayın Malezya Hükümdarının ülkemizi ziyaretinde kimi bahisleri görüştük. Bunlardan bir tanesi de PETRONAS ile Türkiye Petrolleri Anonim İştirakinin ortaklaşa bir adım atması konusuydu. Bu hususla ilgili belirlenen bir iki bölgede müşterek çalışma planlıyoruz. İnşallah bu çalışmada bir tarafta Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığımız ve Türkiye Petrolleri Anonim İştiraki öbür tarafta PETRONAS ve bir başka tarafta Çinliler, tahminen 3 ayaklı olarak inşallah bir adımı da birliktece atacağız. Olağan sevincimiz şu anda 4 tane sondaj gemimiz var, 2 tane sismik araştırma gemimiz var. Bütün bunlarla birlikte artık bir gücüz. Allah kararınu da inşallah hayır verir.
Malezya ile olan bu ortak arama faaliyetleri Akdeniz’de, Karadeniz’de mi yoksa öbür bölgelerde mi?
Hayır başka…
AK Parti’nin 21’inci kuruluş yıl dönümü ötürüsıyla yaptığınız konuşmada Türkiye İktisat Modeline değindiniz, iç tutarlılığı olduğunu söylemiş olduniz. Programın gidişatına ait satır başlarıyla bir kıymetlendirme yapabilir misiniz? Bir de bilhassa sonbahar ayları için yüklü olarak güç faturasındaki yüksek artış niçiniyle ödemeler istikrarında Türkiye’nin kasvet yaşayabileceğine ait milletlerarası kuruluşların raporları, kıymetlendirme notları, hepsi üst üste gelmeye başladı. bu biçimde bir negatif güç birikiyor güya sonbahar ayları için. O noktada da bir piyasaya bildiriniz olur mu?
Türkiye İktisat Modeli ile makro ekonomik istikrarı sürdürülebilir kılmayı hedefledik. Yüksek katma pahalı üretimi artırmayı bilhassa hedefledik. Cari istikrarda kalıcı güzelleşmeyi hedefleyen bir siyasetler bütünü olarak bunu tabir ettik. Modeli oluştururken ülkemizin geçmiş deneyimlerini, iç ve dış dinamiklerini, sahip olduğu jeostratejik avantajı, Kovid-19 salgını ve daha sonrasında yeni global ekonomik tertibin ortaya çıkarmış olduğu fırsatları kapsayan biroldukça parametreyi dikkate aldık. Natürel modelin dizaynında özgür piyasa iktisadı unsurlarından asla taviz vermiyoruz. Modelin temel siyaset araçlarını, Türk lirası tasarrufların özendirilmesine yönelik adımlar, selektif kredi siyasetleri, yatırım ortamının güzelleştirilmesine dönük önlemler oluşturuyor. Son devirde model kapsamında uyguladığımız siyasetlerin olumlu sonuçlarını da almaya başladık. birebir vakitte bilhassa IMF’nin yaptığı son açıklamalara baktığımız vakit, Türkiye’nin ekonomik olarak dünya ülkelerinden farklı bir pozisyonda olduğunu, hayli daha isabetli bir büyüme parametresini yakaladığını IMF kendisi tabir ediyor. bu biçimde bir pozisyondayız ve biz önümüzdeki periyot için ülkemizi olumsuz değil, tam bilakis olumlu gelişmelerin beklediğini görüyoruz.
Ekonomi demişken gündemdeki bir konuyla devam edelim. Tarım Kredi Kooperatiflerinde indirimler başladı. Aslında siz bir daha bir yurt dışı ziyaretinde Tarım Kredi Kooperatifleri market sayısını 1000 yapacağız diye bir kelam vermiştiniz. Bu sözünüzü tuttunuz, hatta aştınız. 1000 gayesini yüzde 40 aşmış gözüküyorsunuz şu anda. Tarım Kredi Kooperatifleri ile ilgili indirim olduğu da gözüküyor sayılarda. Size gelen bilgiler nasıl bu marketlerle ilgili? Devletimiz sahiden ekonomik olarak büyüyor. Bir yandan da vatandaşın iktisadı fahiş fiyatlardan dolayı meşakkat geçiriyor. Bunu daha evvel siz de lisana getirmiştiniz. Fahiş fiyatı engelleme noktasında sistem yerine oturur mu Tarım Kredi Kooperatifleriyle? İndirimler dönemsel mi kalıcı mı? Kalıcı olur mu bu indirimler?
”İNDİRİMLİ SATIŞ YAPARKEN BİRİLERİNİ DE TERBİYE EDİYORUZ”
Öncelikle Tarım Kredi Kooperatiflerinin attığı bu adımla biz vatandaşımıza uygun fiyatlı eserleri ulaştırırken bir yandan da birilerini terbiye ediyoruz. Şu anda Tarım Kredi Kooperatiflerinin 1300-1400 marketi var. Biz artık Tarım Krediye diyoruz ki ‘Tarım Kredi, de ki market açmak üzere bana işte 250, 300, 400 metrekarelik bina ile gelin. Eseri biz verelim. Sen eser için işletme sermayesi koyma. Onu Tarım Kredi sana versin.’ Bunu niçin diyoruz? Şu andaki market sayısını 1400 değil, 2 bine, 2 bin 500’e çıkaralım ve piyasayı Tarım Kredi olarak biz balanse edelim. Zira bizim sıkıntımız burada para kazanmak değil. Bizim tek sıkıntımız var; vatandaşımıza bir kaliteli eser, iki ucuz eser sunalım. örneğin et eserleriyle ilgili bunu yalnızca koyun kuzuda değil, büyükbaşta da yapalım. Artık bakın çabucak muhalefet çılgına döndü; ‘aldatıyorlar, kandırıyorlar, yok şu biçimde yok bu biçimde’ falan filan.
”ŞU ANDA TARIM KREDİ RAFLARINDA ESER KALMADI”
Ya şu anda Tarım Kredi raflarında eser kalmadı. Ağır bir biçimde eser yetiştirmeye çalışıyorlar. Ben iki gün evvel genel müdürle de konuştum, dedim hızla depoların sayısını da artıralım, bu depolarla da Türkiye genelinde marketlerimize eser yetiştirmede düşünce yaşamayalım.
Şu anda gerek bakanım gerek genel müdürümüz bu çalışmayı süratle devam ettiriyorlar. aslına bakarsan bu Tarım Kredi marketlerindeki olayla, başka zincir marketler meblağları çabucak indirmeye başladılar, başlayacaklar. Bizim kaygımız aslına bakarsanız para kazanmak değil. Burada tek sıkıntımız piyasayı balanse etmek, vatandaşa ucuz, kaliteli eser yetiştirmek.
17 Ağustos sarsıntısının üzerinden 23 yıl geçti. Kentsel dönüşümde hangi noktadayız? Bir de büyük bir çoğunluk toplumsal konut projesini merakla bekliyor. Burada ayrıcalıklı kısımlar, kota ayrılan kesitler genişletilecek mi? örneğin engelliler de bunun içerisine alınacak mı?
Depreme karşı önlemlerimizi kararlılıkla sürdürme çabası ortasındayız. Bu kapsamda kentsel dönüşüm adımları evvelarimiz içinde bulunuyor. 20 yılda TOKİ’yle 1 milyon 170 bin konut ve işyeri yaptık. Şu anda 81 vilayetimizde 350 bin konutun dönüşümüne süratle devam ediyoruz. 60 bin konutluk Büyük İstanbul Dönüşümü kapsamında Esenler’deki birinci etap konutların teslim merasimini nasip olursa bugün yapacağız. Toplumsal konut kampanyamızla da gayemiz 2+1, 3+1 konutlarla halkımızın taleplerine karşılık vermek. Bu konutlardan engelli kardeşlerimiz, şehit ailelerimiz ve gazilerimiz, emekli vatandaşlarımız da yararlanabilecek. Birinci kere gençler ve yeni evli kardeşlerimize de başka bir kontenjan ayırıyoruz. Vatandaşımıza en uygun fiyatları ve ödeme seçeneklerini sunacağız. Olağan burada şunun üzerinde ısrarla durmakta büyük yarar var. Bakın Avrupa’nın biroldukça ülkesinde şu anda zelzelede, selde, çeşitli afetlerde konut yetiştiremiyorlar, konut vermiyorlar; oralardaki kentsel dönüşümü, değişimi yapamıyorlar. Ama biz Bingöl sarsıntısından tutun Van, Malatya, Elazığ sarsıntılarına varıncaya kadar bütün buralarda hızla, bir yılı bulmadan çabucak altyapısıyla, üstyapısıyla konutlarımızı yaptık ve vatandaşlarımıza bunları yetiştirdik. Kendisi doğal merhum oldu ancak Sayın Ecevit’in başbakanlığı periyodunda biz bir Gölcük zelzelesini yaşadığımız vakit bırakın siz meskenleri, çadır bile yoktu. Ben bu biçimde Belediye Lideri değildim, cezaevinden çıktım, gerçek bölgelere gittim ve o bölgelerde vatandaşla hemhal olduk. O Gölcük ne biçimdeydi, Sakarya ne biçimdeydi, Yalova ne biçimdeydi? Yapabildiler mi? Yapamadılar. Fakat biz hamdolsun hepsinde de geldik ve oraların bütün konut gereksinimlerini, taleplerini karşıladık. İşte Malatya’ya bakın, tıpkı biçimde konutlardan ahırlarına varıncaya kadar yaptık, teslim ettik. Bu iş, aşk işidir ve aşkınan koşan yorulmaz. Bundan daha sonraki süreçte de bu bu biçimde devam edecek.
”YSK MEVZUYU YARGIYA TAŞIMALI”
CHP Genel Lideri Kılıçdaroğlu geçen günlerde ‘Bizdeki seçmen ayrıntıları Yüksek Seçim Şurasında bile yok’ diye tuhaf bir kelam sarf etti. birebir vakitte birtakım spekülasyonlar var; işte “hükümetin yapmayı planladığı birtakım icraatlar evvelde Kılıçdaroğlu’na servis ediliyor ya da sızdırılıyor” biçiminde. Bu değişik duruma dair neler söylemek istersiniz?
Kılıçdaroğlu’nun bu açıklamalarına inanıyor musunuz? Adamın ömrü palavra. Bir şey bildiğinden değil. Doğal bana göre, YSK Lideri ve takımı bunu yargıya taşımalı. Yargıya taşımak suretiyle artık bu adama bedel ödetmeli. Yeri geliyor savcılara saldırıyor, yeri geliyor yargıçlara saldırıyor. Ancak niçinse onlar çekiniyorlar, korkuyorlar. Anayasa’yla teminat altındasınız. Anayasa’da bununla ilgili ‘Kesinlikle yargıya yönelik bu tıp beyanlarda bulunulamaz’ diyor. İnşallah 2023’te milletim sandıkta buna bir kere daha dersini verecek.
“ATILABİLECEK ADIMLAR ÜZERİNDE DURDUK”
Erdoğan, Rusya önderi Putin’e olduğu üzere, Ukrayna Devlet Lideri Zelenski’ye de ortalarındaki görüşmeye mesken sahipliği yapabileceğini tabir etti.
Erdoğan, Ukrayna başkanı Zelenskiy ile yaptığı görüşmeye ait şu açıklamayı yaptı:
“Üçlü toplantıda, Ukrayna tahılının ihracı gayesiyle kurulan sistemin faaliyetlerinin artırılarak sürdürülmesi için atılabilecek adımlar üzerinde durduk. Diplomatik sürecin canlandırılması için milletlerarası toplumun daha fazla sorumluluk üstlenmesi gerektiğine işaret ettim.”
“SURİYE’NİN TOPRAKLARINDA GÖZÜMÜZ YOK”
Esad’i yenmek yahut yenmemek üzere bir sıkıntılarının olmadığını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, ‘Türkiye Esad’i yenemedi artık anlaşmak için taban hazırlıyor’ halindeki muhalefetin algısına reaksiyon gösterdiği açıklamasında şu tabirleri kullandı:
“Suriye’de attığımız bütün adımlarda terörle bir gayret vardı. Bizim Suriye’nin topraklarında gözümüz yok. Zira Suriye’nin halkı bizim kardeşlerimiz. Rejim bunun idraki ortasında olmalı. Bundan daha sonraki süreç tahminen hayli daha iyi olacaktır”
“DİPLOMASİYİ BÜSBÜTÜN DEVRE DIŞI BIRAKAMAZSINIZ”
Suriye ile bir daha görüşme mümkünlüğünü da kıymetlendiren Erdoğan, devletler içinde hiç bir vakit siyasi diyalog yahut diplomasinin kesip atılamayacağının altını çizerek “Her vakit her an bu cins diyaloglar olur, olmalıdır. Artık biz örneğin bölgede Mısır’la alt seviyede, bakanlarımız düzeyinde temaslarımızı devam ettiriyoruz. Bu münasebetler durup dururken olmuyor. Diplomasiyi büsbütün devre dışı bırakamazsınız” tabirlerini kullandı.
“BİRÇOK OYUNU BİZ BOZARIZ”
Erdoğan, dış siyasette Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve son olarak İsrail’le atılan adımların siyasetin gereği olduğunu belirtip “Her an barış ortasında olacaksın. Her an görüşebilme imkânı yakalayacaksın. Suriye ile daha ileri düzeyde adımları temin etmemiz gerekiyor. Bu adımları atmak suretiyle, tüm bölgede yani İslam dünyasının bizim komşularımızla olan bu bölgesinde inşallah biroldukça oyunu biz bozarız.” telaffuzunda bulundu.
“DERDİMİZ PARA KAZANMAK DEĞİL”
Vatandaşın Tarım Kredi marketlerde uygun fiyatlı eserlere ulaştığını ve emellerinin 1400 olan market sayısını 2 bin 500’lere çıkarmak olduğunu bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tarım kredi marketlerindeki olayla öteki zincir marketler meblağları çabucak indirmeye başladılar, başlayacaklar. Bizim kederimiz esasen para kazanmak değil. Burada tek kederimiz piyasayı balanse etmek, vatandaşa ucuz, kaliteli eser yetiştirmek.” açıklamalarını yaptı
“MİLLET SANDIKTA KILIÇDAROĞLU’NA DERSİNİ VERECEK”
Cumhurbaşkanı Erdoğan ayrıyeten, CHP başkanı Kılıçdaroğlu’nun “Bizdeki seçmen ayrıntıları Yüksek Seçim Konseyinde bile yok” kelamlarını de hatırlattı. YSK Lideri Muharrem Akkaya ve grubunun bunu yargıya taşıması gerektiğini söyleyen Erdoğan “Yeri geliyor savcılara saldırıyor, yeri geliyor yargıçlara saldırıyor. Fakat niçinse onlar çekiniyorlar, korkuyorlar. İnşallah 2023’te milletim sandıkta buna bir defa daha dersini verecek.” dedi.
İŞTE GAZETECİLERİN SORULARI VE ERDOĞAN’IN CEVAPLARI
Savaşın başından beri aldığınız bir inisiyatif vardı. Bu Antalya Diplomasi Forumu ile başladı, İstanbul’da devam etti. sonrasındasında tahıl koridoru mutabakatı kararınu verdi. Bu görüşmeleri Putin, Zelenski ve BM Genel Sekreteri içinde ikili ve üçlü biçimde sürdürüyorsunuz. Önümüzde BM Genel Heyeti var. Siz açıklamanızda atıfta bulundunuz. Bugünkü üçlü görüşmenin odak noktasında savaşın nasıl nihayete erdirilebileceğinin olduğunu söylemiş olduniz. BM Toplantısı’na kadar bu tarafta bir sonuç bekliyor musunuz? Zelenski’den aldığımız izlenim nedir?
”UMMADIĞIMIZ, BEKLEMEDİĞİMİZ KESİNTİLER OLDU”
Şu anda olağan bir savaş süreciyle karşı karşıyayız. Bu savaş sürecinde bir matematik olayı yok. Yani iki kez iki dört diyemezsiniz, şu vakit bu bitecek diyemezsiniz. Zira süreç fazlaca acımasız ilerliyor. Bizim bugün Lviv’e gelmemiz ve Lviv’de bilhassa bu görüşmeyi yapmak isteyişimizin natürel ki bir sebebi var. Birebir görüşmeyi Soçi’de, Rusya’da, Sayın Putin’le yaptık. Burada da bu türlü gerçekleştirmiş olduk. Âlâ de oldu. Guterres de buraya geldi. Guterres bizden daha sonra Kiev’e geçti. Kiev’de ayrıyeten çalışmalarına devam ettiler. Alışılmış bu yılki BM Genel Heyeti biraz farklı olacak. Bu mevzuda ilgili arkadaşlardan aldığımız bilgiler iştirakin daha üst seviyede olacağı istikametinde. Doğal bunu BM Genel Şurası’nda nazaranceğiz. Orada verilecek iletiler epey hayli manalı. Gerek Türkiye olarak bizim vereceğimiz gerek öteki ülkelerin vereceği bildiriler fazlaca epey değerli. Onun için hazırlıklarımızı buna bakılırsa yapmak, adımlarımızı da buna göre atmak durumundayız. Doğal alanda yaşanan gelişmelere bakıldığında, birfazlaca noktada adeta bir kesinti düzeneği olmuş durumda. Ummadığımız, beklemediğimiz kesintiler oldu. Onun için ben bu BM Genel Heyetini biraz farklı yaşayacağımızı zannediyorum.
Avrupa’nın en büyük nükleer güç santrali Zaporijya ile ilgili ihtarlar yapılıyor. Geçtiğimiz günler de Zelenski de “Herhangi bir sızıntı ya da patlama olasılığında Avrupa ülkeleri, Türkiye ve etraf ülkeler için felaket olur” demişti. Bugün siz de “Yeni bir Çernobil istemiyoruz” diye vurgu yaptınız. Türkiye tahıl koridorunda olduğu üzere nükleer güç santraliyle ilgili de güvenliği sağlamak ve etrafındaki çatışmaları durdurmak ismine devreye girer mi?
”ZAPORİJYA KONUSU RASTGELE BİR HUSUS DEĞİL”
Zaporijya konusu sahiden rastgele bir husus değil. Lakin birinci derecede Memleketler arası Atom Gücü Kurumu’nun bu işin yakın takibinde olması ve neler yapılması gerektiği konusunda muhakkak bir yükü üstlenmesi lazım. Burada şu an prestijiyle içeride Ukrayna’nın bu alanda faal ve uzman elemanları bulunuyor.
”BİR TEHDİT UNSURU”
Zelenski bizden şunu bilhassa istedi; Rusya’nın buradaki bütün mayın ve gibisi döşemeleri söküp alması ve bu konunun hızla ürkütücü olmaktan çıkması. Zira bir tehdit ögesi.
”YENİ BİR ÇERNOBİL OLMAMALI, MEVZUYU PUTİN’LE GÖRÜŞECEĞİM”
‘Çernobil’i yaşamak istemiyoruz’ derken biraz da onu kastettim. Bu mevzuyu Sayın Putin’le de görüşüp, dünya barışı için kıymetli bir adım olarak bu mevzuda Rusya da üzerine düşeni yapmalıdır diye bunu kendisinden bilhassa isteyeceğiz. Bu adımı atmaları gerekiyor. Zaporijya’da Ukrayna’nın hem kendi teknik elemanları hem kendi askerleri var. Bu teknik elemanlar ve askerlerle orayı muhafaza altına almış vaziyetteler.
En başından beri Suriye’nin toprak bütünlüğüne saygılı olduğunuz istikametinde açıklamalar yaptınız. ‘Suriye’de muhalefet ile rejimin uzlaşması lazım. Rejim askeri tahlil istiyor ancak tahlilin nihayeti siyasi çözümdür’ diye biz bunu deklare ediyoruz. Bu kelamın gereği olarak Astana ve Cenevre süreçleri örnek gösterilmesine karşın, Sayın Dışişleri Bakanı bu mevzuda açıklamayı bir dahalediğinde, Türkiye’de ‘Türkiye Esed’i yenemedi artık anlaşmak için taban hazırlıyor’ halinde bilhassa muhalefetin bir algısı oluştu. Hem Suriye konusundaki son durumu öğrenmek istiyoruz birebir vakitte muhalefetin bakış açısını değerlendirmenizi istiyoruz?
”BİZİM ESED’İ YENMEK, YENMEMEK ÜZERE BİR SIKINTIMIZ YOK”
Bizim Esed’i yenmek, yenmemek üzere bir kederimiz yok ki. Şayet Türkiye’de muhalefet olayı bu biçimde bir noktaya taşıyorsa bu muhalefetin hem kalitesini tıpkı vakitte gramını ortaya koyar. Bizim şu anda Suriye’de attığımız bütün adımlarla, bilhassa Suriye’nin kuzeyinde Fırat’ın doğusu ve batısından Akdeniz’e kadar olan o bölgede Ruslarla yürüttüğümüz çalışmalarda terörle bir çaba vardı. Terörle olan çabamızı de burada bir arada sürdürüyoruz. Bunların muhakkak kısmını Ruslarla birlikte yaparken belirli kısmını de kendi askerimizle, güvenlik güçlerimizle yürütüyoruz. Daima söylüyorum, demokraside en değerli hasletlerden bir tanesi kuvvetli muhalefettir. Natürel bizim kuvvetli bir muhalefetimiz yok. Meşakkat burada. Yani Suriye’de ne oluyor ne bitiyor haberleri yok. Biz ise ta Obama periyodundan alalım, orada verdiğimiz çabayı şu anda da birebir kararlılıkla devam ettiriyoruz. Bizim ‘bir gece apansızın gelebiliriz’ sözümüz boşuna değil. Vakti saati geldiğinde bu yapılır. Fakat şunu da söyleyeyim; bir kere Türkiye’ye kimse bu biçimde bir şeye hazır mısın sorusunu sormasın. Biz bütün bu işlere hazırlıklıyız. Hazırlıklı olduğumuz üzere de an be an ne gerekiyorsa bunu yapacak güçteyiz. Şu anda olağan bilhassa Amerika maalesef binlerce tır silah, mühimmat, araç, gereç, aklınıza ne gelirse, buraya yığma yapıyor. Bu yığmayı da kimlere yapıyor? Büsbütün terör örgütlerine. ABD şunu söyleyemez: ‘Ben terörü beslemedim’ diyemez. Terörü Suriye’de birinci derecede besleyen ABD ve koalisyon güçleridir; bunu acımasız yapmışlardır ve hala da yapıyorlar. Oradan bıkmadılar, bir de Irak’ta birebir beslemeyi yaptılar. Kime? bir daha terör örgütlerine. Şayet bugün Irak’ta bir huzursuzluk var ise altında maalesef bir daha Amerika yatıyor. Ve bu terör örgütlerinin ileri gelenleriyle Beyaz Saray’da görüşme yapacak kadar ileri gidiyorlar. Biz bunların hepsini biliyoruz. Bunlar var. Tıpkı biçimde Rusya rejimle bir dayanışma ortasında. Kendileriyle bu yaptığım ziyarette bu bahisleri da görüştük. Bunu artık bir yere oturtmamız lazım dedim. Rusya ile o denli bir dayanışma yapalım ki Suriye’de, bilhassa Suriye’nin kuzeyinde, doğusu batısı fark etmez, buralarda terörle bir uğraş gerçekleştirelim. Artık daima soruyoruz; bu teröristler kaynağı nereden buluyor? İşte şu anda Kamışlı’daki kalitesiz petrolü çıkartan teröristler. Pekala kim alıyor bunu? Rejim alıyor. Para kaynağı rejimde. Bunlar alıyor. Bütün bu gerçekler ortada. Bir başka taraftan da daima olarak buralarda İran’ın hesapları var. Bu hesaplar da önümüzde. Biz istiyoruz ki buradaki süreci daha fazla uzatmayalım. Bizim Suriye’nin topraklarında gözümüz yok. Zira Suriye’nin halkı bizim kardeşlerimiz. Orada bizim o denli bir sıkıntımız yok. Onların topraklarının bütünlüğü bizim için değer arz ediyor. Rejim bunun idraki ortasında olmalı. Bunları da bir daha tıpkı biçimde Sayın Putin’le Soçi ziyaretimizde görüştük. Temennim odur ki inşallah önümüzdeki periyotla ilgili Suriye’de hem anayasa bir an evvel yapılır, bu iş sağlama bağlanır tıpkı vakitte halkın bütün bu noktadaki meşakkatlerini giderecek adımlar atılır. Şu anda oradan hicret edenler, iltica edenlerin yükü bize geldi. 4 milyon insanı biz ülkemizde ağırlıyoruz. Bütün bunları ağırlarken rejimle daima savaş halinde olalım diye mi bunu yapıyoruz? Hayır. Suriye halkıyla bilhassa inanç pahaları noktasındaki bağlarımız sebebiyle bunu yapıyoruz. Bundan daha sonraki süreç tahminen epey daha güzel olacaktır.
Bu tartışmalar devam ederken Sayın Devlet Bahçeli’nin bir açıklaması dikkat çekti. Suriye’nin kuzeyinde yürütülen terörle uğraşa gönderme yaparak ‘Siyasi diyalog görüşmelerinin ya da Suriye ile temasın siyasi diyalog mertebesine çıkarılması ciddiyetle ele alınmalı’ sözünü kullandı. Bu kelamları nasıl değerlendirirsiniz?
”DİPLOMASİYİ BÜSBÜTÜN DEVRE DIŞI BIRAKAMAZSINIZ”
Şunu bir kere bilmemiz, kabullenmemiz gerekir. Devletler içinde hiç bir vakit siyasi diyalog yahut diplomasi kesip atılamaz. Her vakit her an bu cins diyaloglar olur, olmalıdır. Hatta bir kelam var; ‘İplikle de olsa bağı koparmayın, o bağ devam etsin. Gün olur lazım olur.’ Artık biz örneğin bölgede Mısır’la alt seviyede, bakanlarımız düzeyinde temaslarımızı devam ettiriyoruz. Bu bağlar durup dururken olmuyor. Diplomasiyi büsbütün devre dışı bırakamazsınız. Diplomasiye ne kadar muhtaçlığımız olduğunu bütün dünya gördü. Biz her vakit tahlilin kesimi olduk. Suriye problemini çözmekle ilgili elimizi taşın altına biz koyduk. Amacımız, bölgesel barış oldu, ülkemizi bu krizin ağır tehditlerinden risklerinden korumak oldu.
“SURİYE’YE OPERASYONU SAĞLAMA BAĞLAYALIM DİYORUZ”
Suriye’nin kuzeyindeki terör gayelerine, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yapmaya hazırlandığı bu 5’inci harekât üzerine bir soru sormak istiyorum. Artık Türkiye alanda varlık gösterirken aslında diplomatik ayağı, işin diplomasi boyutunu hiç bırakmıyor. Biz biliyoruz ki Amerikalı muhataplara olduğu üzere Rus muhataplara da PKK terör örgütünün faaliyetleri ve Türkiye’nin hudut güvenliğini nasıl tehdit ettiğiyle ilgili vakit zaman bilgilendirmeler yapıyorsunuz. Bu bilgilendirme kararında Rusya’nın PKK/YPG’ye karşı bakışında bir değişiklik oldu mu? Bir de bilhassa PKK’ya yakın kaynaklar ve medya organları beklenen 5’inci harekatla ilgili olarak, bunu bir Rus ihaneti, Rusların ihaneti üzere değerlendiriyorlar. Bununla ilgili bir yorumunuz olur mu?
Şu anda Suriye’de attığımız her adımda bir sefer biz güvenlik güçlerimiz, istihbaratımız, Ulusal Savunma Bakanlığımız olarak Rusya’yla irtibat halindeyiz. Arkadaşlarımız daima onlarla görüşme halindeler. Ben de Sayın Putin’le görüşmeler yapmak suretiyle bu süreci “sağlama bağlayalım” diyoruz. İşte mesela son Soçi seyahatimde Suriye bizim için kıymetli bir görüşme konusuydu, gündem unsuruydu. Şu anda bir daha buradaki terör olaylarıyla alakalı gerek ben Putin’le, gerek Dışişleri Bakanım ve Savunma Bakanım muhataplarıyla görüşmeleri devam ettiriyoruz. Bundan daha sonraki süreçte de esasen devam ettireceğiz. örneğin gönül dilek ederdi ki İran’la da oradaki bu çalışmaları daha aktif yürütelim ancak bu olmadı. Biz de şu anda Rusya’yla olan bu dayanışmamızı, beraberliğimizi birebir kararlılıkla devam ettiriyoruz. Bundan daha sonraki süreçte de bir daha tıpkı biçimde devam ettireceğiz.
Yakın vakitte İsrail’le de olağanlaşma süreci başlamıştı ve büyükelçilerin atanmasına da karar verildi. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri en nihayetinde İsrail… Mısır’dan da örnek verdiniz. İsrail’le olan alakalar Doğu Akdeniz’de Mısır’la da olursa, bu bağlantılarımız için genel manada güç eksenli bir ilgi, irtibat diyebilir miyiz sanki?
”SURİYE İLE DAHA İLERİ DÜZEYDE ADIMLARI TEMİN ETMELİYİZ”
Daha hayli siyaset eksenli dersek isabetli olur. Yani siyasetin gereği bu. Onun için de siyasette dargınlık olmaz. Her an barış ortasında olacaksın. Her an görüşebilme imkânı yakalayacaksın. örneğin Mısır’la şu anda üst seviyede, istenilen yerde değil lakin biz artık Mısır’la da arkadaşlarla alt seviyede yani bakanlar düzeyinde bu işi sürdürelim ve akabinde da temenni ederiz ki üst seviyede de bu adımı en hoş biçimde atalım. Zira Mısır halkı bizim kardeşlerimiz. Bizim Mısır halkıyla dargın olmamız mümkün değil. Onun için de bir an evvel orayla da bu barışı bizim temin etmemiz gerekiyor. Suriye ile daha ileri düzeyde adımları temin etmemiz gerekiyor. Bu adımları atmak suretiyle, tüm bölgede yani İslam dünyasının bizim komşularımızla olan bu bölgesinde inşallah birfazlaca oyunu biz bozarız.
Abdülhamid Han sondaj gemisi için ilan edilen NAVTEX’de kıymetli bir ayrıntı vardı. Kıbrıs’ta katledilen, Kıbrıslı şehit kardeşler Hakan, Kutsi, Murat İlhan kardeşlerin ismini taşıyan 3 gemi Abdülhamid Han’a refakat ediyor. Bu epeyce kıymetli, kuvvetli bir bildiri olarak algılandı. Öte yandan Ege bölgesinde Yunan tarafının halini da ortada. Nasıl bir kıymetlendirme yapabilirsiniz?
Tabii bilhassa bu üç kardeşin ismini alan bu dayanak gemilerinin Abdülhamid Han’a refakat etmesi hakikaten sevindirici, bizleri de keyifli eden bir hadise. İnşallah buradan beklenen sonuçlar alınmaya başlarsa doğal bizi epeyce daha memnun edecek. Bu sondaj gemimiz şu anda dünyada sayılı gemiler içinde. 12 bin metreye kadar sondaj yapabilme kabiliyetine sahip. Alanında şu anda eşi gibisi yok. bu biçimde bir özelliği, bu biçimde bir hoşluğu var. Beklentimiz inşallah yeni muştular olması. Bakalım ne getirecek. Doğal başta ana muhalefet olmak üzere birileri bundan epey rahatsız oluyor. Gemiye Abdülhamid Han ismini koyduk. Bundan kimlerin rahatsız olduğunu gördünüz. Düşünün, siyaset yapıyor ve tarihçi, tarihi hayli düzgün bildiğini söylüyor. Nasıl biliyorsa tarihi? Abdülhamid Han’a saygısızlık yapacak kadar ileri gidebiliyor. Lafa da geldiği vakit muhafazakâr havalarına giriyor. O denli yahut bu biçimde biz Abdülhamid Han sondaj gemimizle inşallah o beklenen sonuçları aldığımız anda bunu milletimizle paylaşacağız. Hele hele bir de inşallah doğal gazımız, petrolümüz çıkmaya başladığı andan itibaren epey daha farklı olacak. Bu ortada Sayın Malezya Hükümdarının ülkemizi ziyaretinde kimi bahisleri görüştük. Bunlardan bir tanesi de PETRONAS ile Türkiye Petrolleri Anonim İştirakinin ortaklaşa bir adım atması konusuydu. Bu hususla ilgili belirlenen bir iki bölgede müşterek çalışma planlıyoruz. İnşallah bu çalışmada bir tarafta Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığımız ve Türkiye Petrolleri Anonim İştiraki öbür tarafta PETRONAS ve bir başka tarafta Çinliler, tahminen 3 ayaklı olarak inşallah bir adımı da birliktece atacağız. Olağan sevincimiz şu anda 4 tane sondaj gemimiz var, 2 tane sismik araştırma gemimiz var. Bütün bunlarla birlikte artık bir gücüz. Allah kararınu da inşallah hayır verir.
Malezya ile olan bu ortak arama faaliyetleri Akdeniz’de, Karadeniz’de mi yoksa öbür bölgelerde mi?
Hayır başka…
AK Parti’nin 21’inci kuruluş yıl dönümü ötürüsıyla yaptığınız konuşmada Türkiye İktisat Modeline değindiniz, iç tutarlılığı olduğunu söylemiş olduniz. Programın gidişatına ait satır başlarıyla bir kıymetlendirme yapabilir misiniz? Bir de bilhassa sonbahar ayları için yüklü olarak güç faturasındaki yüksek artış niçiniyle ödemeler istikrarında Türkiye’nin kasvet yaşayabileceğine ait milletlerarası kuruluşların raporları, kıymetlendirme notları, hepsi üst üste gelmeye başladı. bu biçimde bir negatif güç birikiyor güya sonbahar ayları için. O noktada da bir piyasaya bildiriniz olur mu?
Türkiye İktisat Modeli ile makro ekonomik istikrarı sürdürülebilir kılmayı hedefledik. Yüksek katma pahalı üretimi artırmayı bilhassa hedefledik. Cari istikrarda kalıcı güzelleşmeyi hedefleyen bir siyasetler bütünü olarak bunu tabir ettik. Modeli oluştururken ülkemizin geçmiş deneyimlerini, iç ve dış dinamiklerini, sahip olduğu jeostratejik avantajı, Kovid-19 salgını ve daha sonrasında yeni global ekonomik tertibin ortaya çıkarmış olduğu fırsatları kapsayan biroldukça parametreyi dikkate aldık. Natürel modelin dizaynında özgür piyasa iktisadı unsurlarından asla taviz vermiyoruz. Modelin temel siyaset araçlarını, Türk lirası tasarrufların özendirilmesine yönelik adımlar, selektif kredi siyasetleri, yatırım ortamının güzelleştirilmesine dönük önlemler oluşturuyor. Son devirde model kapsamında uyguladığımız siyasetlerin olumlu sonuçlarını da almaya başladık. birebir vakitte bilhassa IMF’nin yaptığı son açıklamalara baktığımız vakit, Türkiye’nin ekonomik olarak dünya ülkelerinden farklı bir pozisyonda olduğunu, hayli daha isabetli bir büyüme parametresini yakaladığını IMF kendisi tabir ediyor. bu biçimde bir pozisyondayız ve biz önümüzdeki periyot için ülkemizi olumsuz değil, tam bilakis olumlu gelişmelerin beklediğini görüyoruz.
Ekonomi demişken gündemdeki bir konuyla devam edelim. Tarım Kredi Kooperatiflerinde indirimler başladı. Aslında siz bir daha bir yurt dışı ziyaretinde Tarım Kredi Kooperatifleri market sayısını 1000 yapacağız diye bir kelam vermiştiniz. Bu sözünüzü tuttunuz, hatta aştınız. 1000 gayesini yüzde 40 aşmış gözüküyorsunuz şu anda. Tarım Kredi Kooperatifleri ile ilgili indirim olduğu da gözüküyor sayılarda. Size gelen bilgiler nasıl bu marketlerle ilgili? Devletimiz sahiden ekonomik olarak büyüyor. Bir yandan da vatandaşın iktisadı fahiş fiyatlardan dolayı meşakkat geçiriyor. Bunu daha evvel siz de lisana getirmiştiniz. Fahiş fiyatı engelleme noktasında sistem yerine oturur mu Tarım Kredi Kooperatifleriyle? İndirimler dönemsel mi kalıcı mı? Kalıcı olur mu bu indirimler?
”İNDİRİMLİ SATIŞ YAPARKEN BİRİLERİNİ DE TERBİYE EDİYORUZ”
Öncelikle Tarım Kredi Kooperatiflerinin attığı bu adımla biz vatandaşımıza uygun fiyatlı eserleri ulaştırırken bir yandan da birilerini terbiye ediyoruz. Şu anda Tarım Kredi Kooperatiflerinin 1300-1400 marketi var. Biz artık Tarım Krediye diyoruz ki ‘Tarım Kredi, de ki market açmak üzere bana işte 250, 300, 400 metrekarelik bina ile gelin. Eseri biz verelim. Sen eser için işletme sermayesi koyma. Onu Tarım Kredi sana versin.’ Bunu niçin diyoruz? Şu andaki market sayısını 1400 değil, 2 bine, 2 bin 500’e çıkaralım ve piyasayı Tarım Kredi olarak biz balanse edelim. Zira bizim sıkıntımız burada para kazanmak değil. Bizim tek sıkıntımız var; vatandaşımıza bir kaliteli eser, iki ucuz eser sunalım. örneğin et eserleriyle ilgili bunu yalnızca koyun kuzuda değil, büyükbaşta da yapalım. Artık bakın çabucak muhalefet çılgına döndü; ‘aldatıyorlar, kandırıyorlar, yok şu biçimde yok bu biçimde’ falan filan.
”ŞU ANDA TARIM KREDİ RAFLARINDA ESER KALMADI”
Ya şu anda Tarım Kredi raflarında eser kalmadı. Ağır bir biçimde eser yetiştirmeye çalışıyorlar. Ben iki gün evvel genel müdürle de konuştum, dedim hızla depoların sayısını da artıralım, bu depolarla da Türkiye genelinde marketlerimize eser yetiştirmede düşünce yaşamayalım.
Şu anda gerek bakanım gerek genel müdürümüz bu çalışmayı süratle devam ettiriyorlar. aslına bakarsan bu Tarım Kredi marketlerindeki olayla, başka zincir marketler meblağları çabucak indirmeye başladılar, başlayacaklar. Bizim kaygımız aslına bakarsanız para kazanmak değil. Burada tek sıkıntımız piyasayı balanse etmek, vatandaşa ucuz, kaliteli eser yetiştirmek.
17 Ağustos sarsıntısının üzerinden 23 yıl geçti. Kentsel dönüşümde hangi noktadayız? Bir de büyük bir çoğunluk toplumsal konut projesini merakla bekliyor. Burada ayrıcalıklı kısımlar, kota ayrılan kesitler genişletilecek mi? örneğin engelliler de bunun içerisine alınacak mı?
Depreme karşı önlemlerimizi kararlılıkla sürdürme çabası ortasındayız. Bu kapsamda kentsel dönüşüm adımları evvelarimiz içinde bulunuyor. 20 yılda TOKİ’yle 1 milyon 170 bin konut ve işyeri yaptık. Şu anda 81 vilayetimizde 350 bin konutun dönüşümüne süratle devam ediyoruz. 60 bin konutluk Büyük İstanbul Dönüşümü kapsamında Esenler’deki birinci etap konutların teslim merasimini nasip olursa bugün yapacağız. Toplumsal konut kampanyamızla da gayemiz 2+1, 3+1 konutlarla halkımızın taleplerine karşılık vermek. Bu konutlardan engelli kardeşlerimiz, şehit ailelerimiz ve gazilerimiz, emekli vatandaşlarımız da yararlanabilecek. Birinci kere gençler ve yeni evli kardeşlerimize de başka bir kontenjan ayırıyoruz. Vatandaşımıza en uygun fiyatları ve ödeme seçeneklerini sunacağız. Olağan burada şunun üzerinde ısrarla durmakta büyük yarar var. Bakın Avrupa’nın biroldukça ülkesinde şu anda zelzelede, selde, çeşitli afetlerde konut yetiştiremiyorlar, konut vermiyorlar; oralardaki kentsel dönüşümü, değişimi yapamıyorlar. Ama biz Bingöl sarsıntısından tutun Van, Malatya, Elazığ sarsıntılarına varıncaya kadar bütün buralarda hızla, bir yılı bulmadan çabucak altyapısıyla, üstyapısıyla konutlarımızı yaptık ve vatandaşlarımıza bunları yetiştirdik. Kendisi doğal merhum oldu ancak Sayın Ecevit’in başbakanlığı periyodunda biz bir Gölcük zelzelesini yaşadığımız vakit bırakın siz meskenleri, çadır bile yoktu. Ben bu biçimde Belediye Lideri değildim, cezaevinden çıktım, gerçek bölgelere gittim ve o bölgelerde vatandaşla hemhal olduk. O Gölcük ne biçimdeydi, Sakarya ne biçimdeydi, Yalova ne biçimdeydi? Yapabildiler mi? Yapamadılar. Fakat biz hamdolsun hepsinde de geldik ve oraların bütün konut gereksinimlerini, taleplerini karşıladık. İşte Malatya’ya bakın, tıpkı biçimde konutlardan ahırlarına varıncaya kadar yaptık, teslim ettik. Bu iş, aşk işidir ve aşkınan koşan yorulmaz. Bundan daha sonraki süreçte de bu bu biçimde devam edecek.
”YSK MEVZUYU YARGIYA TAŞIMALI”
CHP Genel Lideri Kılıçdaroğlu geçen günlerde ‘Bizdeki seçmen ayrıntıları Yüksek Seçim Şurasında bile yok’ diye tuhaf bir kelam sarf etti. birebir vakitte birtakım spekülasyonlar var; işte “hükümetin yapmayı planladığı birtakım icraatlar evvelde Kılıçdaroğlu’na servis ediliyor ya da sızdırılıyor” biçiminde. Bu değişik duruma dair neler söylemek istersiniz?
Kılıçdaroğlu’nun bu açıklamalarına inanıyor musunuz? Adamın ömrü palavra. Bir şey bildiğinden değil. Doğal bana göre, YSK Lideri ve takımı bunu yargıya taşımalı. Yargıya taşımak suretiyle artık bu adama bedel ödetmeli. Yeri geliyor savcılara saldırıyor, yeri geliyor yargıçlara saldırıyor. Ancak niçinse onlar çekiniyorlar, korkuyorlar. Anayasa’yla teminat altındasınız. Anayasa’da bununla ilgili ‘Kesinlikle yargıya yönelik bu tıp beyanlarda bulunulamaz’ diyor. İnşallah 2023’te milletim sandıkta buna bir kere daha dersini verecek.