TANER AY
Lise ve üniversite senelerımda konutumuza her sabah Yeni Ortam, Vatan, Siyaset, Cumhuriyet, Milliyet ve Günaydın gazeteleri girerdi. Yeni Ortam’ın kültür ve sanat sayfasına, Cumhuriyet’in ve Milliyet’in roman tefrikalarına ve bir daha Cumhuriyet’te Ayhan Başoğlu’nun ‘Malkoçoğlu’ çizgi romanına bayılırdım.
Ben de bu gazetelerden öteki Tarık Buğra’nın ve İslam Çupi’nin yazılarıyla Murat Sertoğlu’nun pehlivan tefrikaları için Tercüman alırdım. Oğuzhan Murat Öztürk kardeşimin notlandırarak yayıma hazırladığı ve Ötüken Neşriyât’tan yayımlanan En Meşhur Türk Pehlivanları’nı okurken eski günlere kayıp gittim. Bâb-ı Âli Caddesi’nde ‘pehlivan tefrikacısı’ olarak daima küçümsenmiş olan Sami Karayel’in o senelerda birkaç yapıtını sahhaflardan bulup okumuştum. Oğuzhan, artık hiç kimsenin anımsamadığı Karayel tefrikalarını tek ciltte toplayıp yayımlayarak o kadar pahalı bir iş yapmış ki, Sami Karayel’in muhacir ağzıyla İstanbul şivesinin terkibinden yarattığı ‘Kırkpınar dili’nin aslında edebiyatımızdaki ayrıksı bir üslupçuluk olduğunu En Meşhur Türk Pehlivanları’nı okurken fark ettim.
Turgay Anar’ın Ketebe Yayınları’ndan çıkan ‘Mekândan Taşan Edebiyat’ kitabını niçinse bir türlü edinememiştim. Ekim ayının birinci pazarında kitap muhibbânının Kandilli’deki buluşmasında bana kitabı imzalayıp verince, nasıl sevindiğimi anlatamam. O akşam üstü çabucak okumaya başladım ve son sayfaya geldiğimde artık yeni bir gün başlıyordu. Edebiyat mahfilleri ilgilendiğim ve araştırdığım bir bahis. Mahfil sözünün manası için özellikle yapıtın birinci kısmını okumalarını herkese öneririm. Mahfil toplantıları bir kimlik inşâsı olduğundan, edebiyat tarihimizin, mahfil, muhit, yer ve kanon kavramları tartışılmadan ve de mahfillerin haricinde kalan edebiyatçıların yazdıklarının mahfillerden doğan edebiyat yapıtlarıyla karşılaştırmalarının yapılmadan yazılamayacağı kanısındayım. Anar’ın bu yapıtını de onun ‘Huzur Atlası’ ile bir arada kitaplığınızın en kolay erişebilinen rafına koyunuz. Zira, Türk Edebiyatı’ndan hangi yapıtı okursanız okuyun, bu iki çalışma, eskilerin sözüyle birer ‘muhit-ül-maârif’ (ansiklopedi) olduklarından onlara sık sık bakmaya kesinlikle ihtiyaç duyacaksınız…
BU ‘JÜBİLE’Yİ OKUMAK KEYİFLİ
Bakü’de nazaranv yapan Selçuk Karakılıç dostumun gönderdiği ve Kapı Yayınları’ndan çıkan ‘Jübile’ kitabının ‘Darülkemal’de Âlim Bir Kemal’ ve ‘Sorbonne’da Kürk Giyen Bir Türk’ üzere birtakım kısımlarını birkaç kez okudum. ‘Jübile’ pahalı olduğu kadar da değerli bir çalışma. Müellif ile okur ortasına ‘akademik bir mesâfe’ konulmadığı için okunması epey keyifli. Her münevverin kitaplığında kesinlikle bulunması gerekiyor. Bu yapıtı daha kapsamlı bir biçimde, muharririn, Sürgün, İntihal ve İntihar isimli çalışması ile bir arada değerlendireceğimi belirteyim.
Lise ve üniversite senelerımda konutumuza her sabah Yeni Ortam, Vatan, Siyaset, Cumhuriyet, Milliyet ve Günaydın gazeteleri girerdi. Yeni Ortam’ın kültür ve sanat sayfasına, Cumhuriyet’in ve Milliyet’in roman tefrikalarına ve bir daha Cumhuriyet’te Ayhan Başoğlu’nun ‘Malkoçoğlu’ çizgi romanına bayılırdım.
Ben de bu gazetelerden öteki Tarık Buğra’nın ve İslam Çupi’nin yazılarıyla Murat Sertoğlu’nun pehlivan tefrikaları için Tercüman alırdım. Oğuzhan Murat Öztürk kardeşimin notlandırarak yayıma hazırladığı ve Ötüken Neşriyât’tan yayımlanan En Meşhur Türk Pehlivanları’nı okurken eski günlere kayıp gittim. Bâb-ı Âli Caddesi’nde ‘pehlivan tefrikacısı’ olarak daima küçümsenmiş olan Sami Karayel’in o senelerda birkaç yapıtını sahhaflardan bulup okumuştum. Oğuzhan, artık hiç kimsenin anımsamadığı Karayel tefrikalarını tek ciltte toplayıp yayımlayarak o kadar pahalı bir iş yapmış ki, Sami Karayel’in muhacir ağzıyla İstanbul şivesinin terkibinden yarattığı ‘Kırkpınar dili’nin aslında edebiyatımızdaki ayrıksı bir üslupçuluk olduğunu En Meşhur Türk Pehlivanları’nı okurken fark ettim.
Turgay Anar’ın Ketebe Yayınları’ndan çıkan ‘Mekândan Taşan Edebiyat’ kitabını niçinse bir türlü edinememiştim. Ekim ayının birinci pazarında kitap muhibbânının Kandilli’deki buluşmasında bana kitabı imzalayıp verince, nasıl sevindiğimi anlatamam. O akşam üstü çabucak okumaya başladım ve son sayfaya geldiğimde artık yeni bir gün başlıyordu. Edebiyat mahfilleri ilgilendiğim ve araştırdığım bir bahis. Mahfil sözünün manası için özellikle yapıtın birinci kısmını okumalarını herkese öneririm. Mahfil toplantıları bir kimlik inşâsı olduğundan, edebiyat tarihimizin, mahfil, muhit, yer ve kanon kavramları tartışılmadan ve de mahfillerin haricinde kalan edebiyatçıların yazdıklarının mahfillerden doğan edebiyat yapıtlarıyla karşılaştırmalarının yapılmadan yazılamayacağı kanısındayım. Anar’ın bu yapıtını de onun ‘Huzur Atlası’ ile bir arada kitaplığınızın en kolay erişebilinen rafına koyunuz. Zira, Türk Edebiyatı’ndan hangi yapıtı okursanız okuyun, bu iki çalışma, eskilerin sözüyle birer ‘muhit-ül-maârif’ (ansiklopedi) olduklarından onlara sık sık bakmaya kesinlikle ihtiyaç duyacaksınız…
BU ‘JÜBİLE’Yİ OKUMAK KEYİFLİ
Bakü’de nazaranv yapan Selçuk Karakılıç dostumun gönderdiği ve Kapı Yayınları’ndan çıkan ‘Jübile’ kitabının ‘Darülkemal’de Âlim Bir Kemal’ ve ‘Sorbonne’da Kürk Giyen Bir Türk’ üzere birtakım kısımlarını birkaç kez okudum. ‘Jübile’ pahalı olduğu kadar da değerli bir çalışma. Müellif ile okur ortasına ‘akademik bir mesâfe’ konulmadığı için okunması epey keyifli. Her münevverin kitaplığında kesinlikle bulunması gerekiyor. Bu yapıtı daha kapsamlı bir biçimde, muharririn, Sürgün, İntihal ve İntihar isimli çalışması ile bir arada değerlendireceğimi belirteyim.