TANER AY
yıllar evvel, edebiyat mahfillerinde de pek sevilen bir gazetecinin, “Gençliğimde elimden düşürmediğim sol yayınları artık kitaplığımın en üst rafına ve art sıraya sürgüne gönderdim,” söylemiş olduğini anımsıyorum. Adamın bu keskin mizahında aslında ’47 jenerasyonunun büyük dramı lisana getiriliyordu lakin, en başta yakın arkadaşları olmak üzere, soldan kim var ise hepsi ona küfür yarışına girişmişlerdi. Birebir dram ’57 jenerasyonu için de geçerlidir. Bu iki jenerasyon, Marx’ı ve Engels’i hiç eksiksiz okumadı, okuduklarının pek çoğuysa çeviride çarpıtılmış metinlerdi. Bu niçinle ben de on yıl kadar evvel kitaplığımda ’70’li senelerdan kalma ne kadar sol kitap var ise çabucak hepsini bir kuruma bağışlamıştım. Marx’ın, Engels’in ve Gramsci’nin eksiksiz ve çarpıtılmamış metinleriher neyse lakin son birkaç yıl ortasında sâhip olabildim.
Aslında benim neslimden Marx’ın ve Engels’in neler yazdıklarını merâk edene de bir iki kişinin haricinde hiç rastlamadım. O senelerda, her insanın elinde, okuyanlara ne kazandırıyorsa, bir parti tarihi vardı. Bu salaklara ben de dahilim. Fakülte senelerımda bir orta üşütüp günlerce hasta yattığımda bile üç ciltlik bir parti tarihinin satırlarının altlarını çize çize okuyup, vaktimi boşa harcamıştım. Bugün o kitaptan inanın tek satır bile anımsamıyorum. halbuki, günümüzün gençleri, ’47’li yahut ’57’li büyüklerine hiç benzemiyorlar, vaktin ne kadar değerli olduğunun farkındalar ve meyhâne masalarında kalabalıklaşmak yerine daima unutulanların hafriyatını yapıp, bizlere nefis eserler kazandırıyorlar. Onlardan Turgay Anar’ı ve Necati Tonga’yı KARAR için yazmıştım, bu kez da sizlere Şaban Özdemir’den bahsedeceğim.
Kalabalık Cadde için ‘Edebiyatımızda Unutulanlar ve Kaybedenler’ yazı dizisini hazırlarken, elimi hangi kitaba atsam, Şaban Özdemir ismiyle karşılaştığımı anımsıyorum. Ben fakülteyi bitirmeden iki yıl kadar evvel Bremen’de doğmuş. Evvel Ahmed Hamdi Tanpınar’ın pek bilinmeyen yazılarını, İlyas Dirin ve Turgay Anar ile birlikte ‘Mücevherlerin Sırrı’ ismiyle bir kitapta derliyor. daha sonraki yıl, Hüseyin Su ve bir daha İlyas Dirin ile çalışıp ‘Âsaf Hâlet Çelebi Kitabı’nı hazırlıyor. Bu yapıtın akabinde Tahsin Yıldırım ile bir arada hazırladıkları ‘Fikirler ve Anılar etrafında Mehmed Âkif’i Anlamak’ yayımlanıyor. Süleyman Tevfik’in ‘II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Elli Yıllık Hatıralarım’ı yayıma hazırlayan da Özdemir. Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkan Behçet Necatigil’in ‘Dost Meclislerinde Kasideler’inde ve ‘Küçük Muharrir’inde de Özdemir’in imzası bulunuyor. Nusret Safa Coşkun’un 1936’da Açık Kelam gazetesinde 44 edebiyatçı ile yaptığı anketleri derlediği ve birinci baskısı 2018’de Çolpan Kitap’tan yayımlanan ‘Millî Bir Edebiyat Yaratabilir miyiz?’i unutmak ne mümkün. Peyami Safa’nın Server Bedi külliyatından ‘Korkuyorum’u Ötüken Neşriyât için notlandırarak yayıma hazırlayan da Özdemir.
2021’İN EN PAHALI KİTABINDAKİ İMZA
Örnekler olağan olarak çoğaltılabilir. Bugünlerdeyse Ötüken Neşriyât’ın ‘Kitabiyat’ dizisinin proje danışmanlığını yapıyor. Bu dizinin birinci yapıtı de Yahya Erdem’in ‘Müteferrika’nın İzinde’si. Bence 2021 yılının en bedelli kitabı. Her aydının kitaplığında kesinlikle bulunması gereken bir hazine. Şaban Özdemir ismi kıymetli ve bedelli yapıtların pek birçoklarında görülüyor. Kendisi edebiyat tarihimizin bilinmeyen bir kahramanı. Yazdıklarından ve sohbetlerinden hayli şey öğreniyorum. Bitirirken, genç neslin araştırmacı muharrirleri için hislerimi şöyleki söz edeceğim: Şaban Özdemir, Turgay Anar ve Necati Tonga, uygun ki hayatlarımızda varsınız!
yıllar evvel, edebiyat mahfillerinde de pek sevilen bir gazetecinin, “Gençliğimde elimden düşürmediğim sol yayınları artık kitaplığımın en üst rafına ve art sıraya sürgüne gönderdim,” söylemiş olduğini anımsıyorum. Adamın bu keskin mizahında aslında ’47 jenerasyonunun büyük dramı lisana getiriliyordu lakin, en başta yakın arkadaşları olmak üzere, soldan kim var ise hepsi ona küfür yarışına girişmişlerdi. Birebir dram ’57 jenerasyonu için de geçerlidir. Bu iki jenerasyon, Marx’ı ve Engels’i hiç eksiksiz okumadı, okuduklarının pek çoğuysa çeviride çarpıtılmış metinlerdi. Bu niçinle ben de on yıl kadar evvel kitaplığımda ’70’li senelerdan kalma ne kadar sol kitap var ise çabucak hepsini bir kuruma bağışlamıştım. Marx’ın, Engels’in ve Gramsci’nin eksiksiz ve çarpıtılmamış metinleriher neyse lakin son birkaç yıl ortasında sâhip olabildim.
Aslında benim neslimden Marx’ın ve Engels’in neler yazdıklarını merâk edene de bir iki kişinin haricinde hiç rastlamadım. O senelerda, her insanın elinde, okuyanlara ne kazandırıyorsa, bir parti tarihi vardı. Bu salaklara ben de dahilim. Fakülte senelerımda bir orta üşütüp günlerce hasta yattığımda bile üç ciltlik bir parti tarihinin satırlarının altlarını çize çize okuyup, vaktimi boşa harcamıştım. Bugün o kitaptan inanın tek satır bile anımsamıyorum. halbuki, günümüzün gençleri, ’47’li yahut ’57’li büyüklerine hiç benzemiyorlar, vaktin ne kadar değerli olduğunun farkındalar ve meyhâne masalarında kalabalıklaşmak yerine daima unutulanların hafriyatını yapıp, bizlere nefis eserler kazandırıyorlar. Onlardan Turgay Anar’ı ve Necati Tonga’yı KARAR için yazmıştım, bu kez da sizlere Şaban Özdemir’den bahsedeceğim.
Kalabalık Cadde için ‘Edebiyatımızda Unutulanlar ve Kaybedenler’ yazı dizisini hazırlarken, elimi hangi kitaba atsam, Şaban Özdemir ismiyle karşılaştığımı anımsıyorum. Ben fakülteyi bitirmeden iki yıl kadar evvel Bremen’de doğmuş. Evvel Ahmed Hamdi Tanpınar’ın pek bilinmeyen yazılarını, İlyas Dirin ve Turgay Anar ile birlikte ‘Mücevherlerin Sırrı’ ismiyle bir kitapta derliyor. daha sonraki yıl, Hüseyin Su ve bir daha İlyas Dirin ile çalışıp ‘Âsaf Hâlet Çelebi Kitabı’nı hazırlıyor. Bu yapıtın akabinde Tahsin Yıldırım ile bir arada hazırladıkları ‘Fikirler ve Anılar etrafında Mehmed Âkif’i Anlamak’ yayımlanıyor. Süleyman Tevfik’in ‘II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Elli Yıllık Hatıralarım’ı yayıma hazırlayan da Özdemir. Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkan Behçet Necatigil’in ‘Dost Meclislerinde Kasideler’inde ve ‘Küçük Muharrir’inde de Özdemir’in imzası bulunuyor. Nusret Safa Coşkun’un 1936’da Açık Kelam gazetesinde 44 edebiyatçı ile yaptığı anketleri derlediği ve birinci baskısı 2018’de Çolpan Kitap’tan yayımlanan ‘Millî Bir Edebiyat Yaratabilir miyiz?’i unutmak ne mümkün. Peyami Safa’nın Server Bedi külliyatından ‘Korkuyorum’u Ötüken Neşriyât için notlandırarak yayıma hazırlayan da Özdemir.
2021’İN EN PAHALI KİTABINDAKİ İMZA
Örnekler olağan olarak çoğaltılabilir. Bugünlerdeyse Ötüken Neşriyât’ın ‘Kitabiyat’ dizisinin proje danışmanlığını yapıyor. Bu dizinin birinci yapıtı de Yahya Erdem’in ‘Müteferrika’nın İzinde’si. Bence 2021 yılının en bedelli kitabı. Her aydının kitaplığında kesinlikle bulunması gereken bir hazine. Şaban Özdemir ismi kıymetli ve bedelli yapıtların pek birçoklarında görülüyor. Kendisi edebiyat tarihimizin bilinmeyen bir kahramanı. Yazdıklarından ve sohbetlerinden hayli şey öğreniyorum. Bitirirken, genç neslin araştırmacı muharrirleri için hislerimi şöyleki söz edeceğim: Şaban Özdemir, Turgay Anar ve Necati Tonga, uygun ki hayatlarımızda varsınız!