SALİHA SULTAN
Türkiye’de yaşanan kur artışının yayın dünyasında yarattığı kriz sürüyor. 2021’de bölümünün yalnızca binde 12’lik bir büyüme kaydettiğini söyleyen ve hükümete tahlil davetinde bulunan Yayıncılar Meslek Birliği Lideri Mustafa Aksoy “Özellikle yeni eser başlık ve bandrol sayısındaki düşüş kültür dünyamızdaki zayıflamayı hızlandıracak ve yazılı kültürün geliştirilmesini olumsuz etkileyecek. Kültürel zenginliğimiz ve bu alanlardaki devamlılığımızda daralma tehlikesi kendini gösterdi” ihtarında bulundu.
2021 sonunda yaşanan kur artışının yayın dünyasındaki yankıları sürüyor. Yıl sonunda kitap basım maliyetlerinin arttığını duyuran ve hükümetten acil tahlil isteyen Yayıncılar Meslek Birliği ve Türkiye Yayıncılar Birliği üzere kuruluşlar 2022’nin birinci günlerinde de dala yönelik takviye davetlerini bir dahalemeye devam ediyor. Yayın dalının 2021’deki seyrini pahalandıran Yayıncılar Meslek Birliği İdare Konseyi Lideri Mustafa Aksoy, bölümün Kovid’in ve kur artışının gölgesinde geçen yılı sadece yüzde 0,12 büyüme ile kapattığına dikkati çekerek, yeni düzenlemelere gidilmesinin aciliyetine dikkat çekti.
Aksoy, kıymetlendirme raporunda 2021’de birinci kere basılan kitap başlık sayısında 1505 adet, bandrol sayısında ise 5 milyon 890 bin 848 adet azalma meydana geldiğini belirterek, binde 12’lik büyümenin kaynağının ise telifsiz kitap ve yeniden baskılarda yaşanan 11 milyon 375 bin 80 adetlik artış olduğunu kaydetti. Aksoy’un değerlendirmesine nazaran bandrol bilgilerine nazaran 2021’de birinci sefer basılan kitaplarda düşüş görülmesi tedirginlik yarattı.
Aksoy, değerlendirmesinde bu duruma şu biçimde açıklık getirdi: “Maliyetlerde yüzde 100’ü aşan artış bilhassa basılan kitapların toplam başlık sayısını etkiledi. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nün bilgilerine nazaran, 2021’de basılan kitapların toplam başlık sayısı bundan evvelki yıla oranla 1505 adet azaldı. Birinci defa basılan kitapların baskı sayısı 2020’de 161 milyon 38 bin 506 iken bu sayı 2021’de 155 milyon 147 bin 658’e geriledi.”
ÇOCUK ve GENÇLERE YÖNELİK KİTAPLAR AZALDI
Birliğin verdiği datalara bakılırsa binde 12 oranındaki bandrol artışına eğitim, inanç ve akademik yayınlarda yaşanan artışlar tesirli oldu. Yetişkin kitaplarında artış ya da eksilme yaşanmazken, çocuk-gençlik, yetişkin kurgu ve ithal kitapların tirajlarında ise toplam 2 milyon 608 bin 514 adet bir küçülme kelam konusu.
Aksoy, yaşanan durumu şu tabirlerle özetledi: “Belirsizliğin artacağı iddia edilen 2022’de de var olan tablonun devam edebileceğini ya da kısmen daralmanın tabloya yansıyacağını söyleyebiliriz. Bilhassa yeni eser başlık ve bandrol sayısındaki düşüş kültür dünyamızdaki zayıflamayı hızlandıracak ve yazılı kültürün korunması ve geliştirilmesini olumsuz etkileyecektir. Kültürel zenginliğimiz, çeşitliliğimiz ve bu alanlardaki devamlılığımızda daralma tehlikesi kendini göstermiştir.
Yeni bir yıla adım atarken, yayıncılık bölümünün gelişmesinin ve inançla ilerlemesinin önündeki pürüzlerin kaldırılması zorunluluktur.”
‘YERLİ KAĞIT ÜRETMELİYİZ’
Orta vadede bölümde üretimin yerelleştirilmesinin elzem olduğu ve yasal tedbirler alınması gerektiği görüşünü aktaran Aksoy, “Başta kağıt olmak üzere kitap hammaddesinin ülke sonları ortasında üretmeye başlamamız gerekmektedir. Türkiye’nin iklimi endüstriyel orman yaratmaya uygun olduğu üzere kitap ve gazete kağıdı üretiminde kullanılabilecek geri dönüşümlü kağıt üretimi ve kenevir posasından kağıt hamuru elde etmek için gerekli yatırımlar yapılmalıdır” diye konuştu.
Evvelki gün toplumsal medya hesabından kesimdeki krize yönelik acil bir hareket planı yayımlayan Yayıncılar Meslek Birliği de “Biz yayıncılar, emeğimize, umudumuza ve geleceğimize sahip çıkıyor; başta yayıncılığımız olmak üzere ülkemizin kültür sanat ortamını çoraklaştıran pürüzlerin acilen kaldırılmasını talep ediyoruz. Bu maksatla, tüm kamu kurumlarını ve yetkililerini, acil taleplerimizi içeren davetimize kulak vermeye ve üzerine düşeni yapmaya davet ediyor; acil taleplerimizi tüm kamuoyuna hürmetle duyuruyoruz” tabirlerini kullanarak 17 unsurluk tahlil tekliflerini sıralamıştı.
MAHALLÎ İDARELER DE ARTIK YAYINCILARA RAKİP OLMASIN
Yayıncılar Meslek Birliği ve Türkiye Yayıncılar Birliği’nin (YAYBİR) sıraladığı tahlil tekliflerinde hükümetten birfazlaca kesime uygulandığı üzere, yayıncılık dalına takviye ve teşviklerini artırması, dövize bağlı olarak çok yükselen hammadde ve telif maliyetleri için acil ek kaynak yaratılması talep ediliyor. Her iki kuruluş da bilhassa internet sitelerinde yapılan kitap satışlarındaki yıkıcı indirim uygulamalarının tesirlerine dikkati çekerek ‘sabit fiyat’ uygulamasının değerine dikkati çekiyor.
YAYBİR’in dikkat çektiği değerli bir husus da mahallî idarelerin ve kamu kuruluşlarının kitap basarak yayınevlerine rakip olması ve haksız bir rekabet ortamı oluşturması. Birlik, bu kurumların asli misyonunun kültürel, sanatsal ve bilimsel üretimi desteklemek olduğunu hatırlatarak, yayıncılıktan el çekmelerini talep ediyor. Dalın aktörleri kağıtta yüzde 18 KDV’nin sıfırlanması taleplerini bir dahalerken, mütercim, editör ve illüstratörlerden yüzde 17 gelir vergisi ve yüzde 18 KDV uygulamasının da adil olmadığına dikkat çekerek, bu mesleklere muafiyet talep ediyorlar.
Türkiye’de yaşanan kur artışının yayın dünyasında yarattığı kriz sürüyor. 2021’de bölümünün yalnızca binde 12’lik bir büyüme kaydettiğini söyleyen ve hükümete tahlil davetinde bulunan Yayıncılar Meslek Birliği Lideri Mustafa Aksoy “Özellikle yeni eser başlık ve bandrol sayısındaki düşüş kültür dünyamızdaki zayıflamayı hızlandıracak ve yazılı kültürün geliştirilmesini olumsuz etkileyecek. Kültürel zenginliğimiz ve bu alanlardaki devamlılığımızda daralma tehlikesi kendini gösterdi” ihtarında bulundu.
2021 sonunda yaşanan kur artışının yayın dünyasındaki yankıları sürüyor. Yıl sonunda kitap basım maliyetlerinin arttığını duyuran ve hükümetten acil tahlil isteyen Yayıncılar Meslek Birliği ve Türkiye Yayıncılar Birliği üzere kuruluşlar 2022’nin birinci günlerinde de dala yönelik takviye davetlerini bir dahalemeye devam ediyor. Yayın dalının 2021’deki seyrini pahalandıran Yayıncılar Meslek Birliği İdare Konseyi Lideri Mustafa Aksoy, bölümün Kovid’in ve kur artışının gölgesinde geçen yılı sadece yüzde 0,12 büyüme ile kapattığına dikkati çekerek, yeni düzenlemelere gidilmesinin aciliyetine dikkat çekti.
Aksoy, kıymetlendirme raporunda 2021’de birinci kere basılan kitap başlık sayısında 1505 adet, bandrol sayısında ise 5 milyon 890 bin 848 adet azalma meydana geldiğini belirterek, binde 12’lik büyümenin kaynağının ise telifsiz kitap ve yeniden baskılarda yaşanan 11 milyon 375 bin 80 adetlik artış olduğunu kaydetti. Aksoy’un değerlendirmesine nazaran bandrol bilgilerine nazaran 2021’de birinci sefer basılan kitaplarda düşüş görülmesi tedirginlik yarattı.
Aksoy, değerlendirmesinde bu duruma şu biçimde açıklık getirdi: “Maliyetlerde yüzde 100’ü aşan artış bilhassa basılan kitapların toplam başlık sayısını etkiledi. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nün bilgilerine nazaran, 2021’de basılan kitapların toplam başlık sayısı bundan evvelki yıla oranla 1505 adet azaldı. Birinci defa basılan kitapların baskı sayısı 2020’de 161 milyon 38 bin 506 iken bu sayı 2021’de 155 milyon 147 bin 658’e geriledi.”
ÇOCUK ve GENÇLERE YÖNELİK KİTAPLAR AZALDI
Birliğin verdiği datalara bakılırsa binde 12 oranındaki bandrol artışına eğitim, inanç ve akademik yayınlarda yaşanan artışlar tesirli oldu. Yetişkin kitaplarında artış ya da eksilme yaşanmazken, çocuk-gençlik, yetişkin kurgu ve ithal kitapların tirajlarında ise toplam 2 milyon 608 bin 514 adet bir küçülme kelam konusu.
Aksoy, yaşanan durumu şu tabirlerle özetledi: “Belirsizliğin artacağı iddia edilen 2022’de de var olan tablonun devam edebileceğini ya da kısmen daralmanın tabloya yansıyacağını söyleyebiliriz. Bilhassa yeni eser başlık ve bandrol sayısındaki düşüş kültür dünyamızdaki zayıflamayı hızlandıracak ve yazılı kültürün korunması ve geliştirilmesini olumsuz etkileyecektir. Kültürel zenginliğimiz, çeşitliliğimiz ve bu alanlardaki devamlılığımızda daralma tehlikesi kendini göstermiştir.
Yeni bir yıla adım atarken, yayıncılık bölümünün gelişmesinin ve inançla ilerlemesinin önündeki pürüzlerin kaldırılması zorunluluktur.”
‘YERLİ KAĞIT ÜRETMELİYİZ’
Orta vadede bölümde üretimin yerelleştirilmesinin elzem olduğu ve yasal tedbirler alınması gerektiği görüşünü aktaran Aksoy, “Başta kağıt olmak üzere kitap hammaddesinin ülke sonları ortasında üretmeye başlamamız gerekmektedir. Türkiye’nin iklimi endüstriyel orman yaratmaya uygun olduğu üzere kitap ve gazete kağıdı üretiminde kullanılabilecek geri dönüşümlü kağıt üretimi ve kenevir posasından kağıt hamuru elde etmek için gerekli yatırımlar yapılmalıdır” diye konuştu.
Evvelki gün toplumsal medya hesabından kesimdeki krize yönelik acil bir hareket planı yayımlayan Yayıncılar Meslek Birliği de “Biz yayıncılar, emeğimize, umudumuza ve geleceğimize sahip çıkıyor; başta yayıncılığımız olmak üzere ülkemizin kültür sanat ortamını çoraklaştıran pürüzlerin acilen kaldırılmasını talep ediyoruz. Bu maksatla, tüm kamu kurumlarını ve yetkililerini, acil taleplerimizi içeren davetimize kulak vermeye ve üzerine düşeni yapmaya davet ediyor; acil taleplerimizi tüm kamuoyuna hürmetle duyuruyoruz” tabirlerini kullanarak 17 unsurluk tahlil tekliflerini sıralamıştı.
MAHALLÎ İDARELER DE ARTIK YAYINCILARA RAKİP OLMASIN
Yayıncılar Meslek Birliği ve Türkiye Yayıncılar Birliği’nin (YAYBİR) sıraladığı tahlil tekliflerinde hükümetten birfazlaca kesime uygulandığı üzere, yayıncılık dalına takviye ve teşviklerini artırması, dövize bağlı olarak çok yükselen hammadde ve telif maliyetleri için acil ek kaynak yaratılması talep ediliyor. Her iki kuruluş da bilhassa internet sitelerinde yapılan kitap satışlarındaki yıkıcı indirim uygulamalarının tesirlerine dikkati çekerek ‘sabit fiyat’ uygulamasının değerine dikkati çekiyor.
YAYBİR’in dikkat çektiği değerli bir husus da mahallî idarelerin ve kamu kuruluşlarının kitap basarak yayınevlerine rakip olması ve haksız bir rekabet ortamı oluşturması. Birlik, bu kurumların asli misyonunun kültürel, sanatsal ve bilimsel üretimi desteklemek olduğunu hatırlatarak, yayıncılıktan el çekmelerini talep ediyor. Dalın aktörleri kağıtta yüzde 18 KDV’nin sıfırlanması taleplerini bir dahalerken, mütercim, editör ve illüstratörlerden yüzde 17 gelir vergisi ve yüzde 18 KDV uygulamasının da adil olmadığına dikkat çekerek, bu mesleklere muafiyet talep ediyorlar.