ABD’den Türkiye’ye yaptırım uyarısı: Ruslara emlak satışı da gündemde

TasFirin

New member
ABD’den Türkiye’ye yaptırım uyarısı: Ruslara emlak satışı da gündemde Her ne kadar Ankara, siyasi olarak istikrar siyaseti yürütmeye kalksa da iktisatta yaşananlar uzun müddettir Batı’nın radarından çıkmıyor.

Dünya’dan Kerim Ülker’in yazısına nazaran geçen yıl savaşın çabucak ertesinde bu köşeden yazmaya başladığımız yazı ve haberlerde Kremlin’in Batı tarafınca büyük bir ambargo süreciyle karşı karşıya kalacağını lisana getirmiş, Türk şirketlerinin de süreci yakından takip etmeleri gerektiğini tekraren yazmıştık. Haberlerimizde krizin kimi vakit fırsat yaratmadığını, ABD başta olmak üzere Batılı devletlerin Rusya’ya karşı önlemlerini artıracağını lisana getirmiştik.

İlk ikaz ağustos ayında geldi

Son birkaç aydır Avrupa Birliği ülkelerinden Türkiye’nin Rusya’ya uygulanan ambargoya katılmadığı, hatta birtakım konularda esnek davrandığı gündemdeydi.

Washington’dan bu bahiste birinci önemli adım ise geçen yıl ağustos ayında gelmiş, ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo, Türk mevkidaşı Yunus Elitaş ile Rus yaptırımlarına ait telefon görüşmesi yapmıştı. Çabucak akabinde Adeyamo, ABD’nin yaptırım uyguladığı Ruslarla iş yapan şirketlerin yaptırım riskiyle karşı karşıya olduğunu belirten mektubunu TÜSİAD başta olmak üzere birtakım sivil toplum örgütlerine göndermişti.

Türkiye’nin önde gelen finans kuruluşu ve şirketleri bu bahiste adımlarını atmaya başlamış, Petkim, Rus petrolünü kullanmayı bırakmış, bankalar da Rus ödeme sistemi MIR’den çıkmıştı. Bu adımlar Washington tarafınca kâfi görünmedi ve son birkaç gündür bu mevzuda enteresan gelişmeler yaşandı.

Yaşanan yeni gelişmelerden birincisi ABD Hazine Bakanlığı’nın resmi internet sitesinden yayınlandı. Rus hapishanelerindeki mahkumları Ukrayna’da işgal için bünyesine alan Putin’in özel ordusu olarak bilinen Wagner için yapılan açıklamada Türkiye ve Türk şirketleri için de özel bir husus yer aldı.

Raporda bir Türk şirketi ve bürokratı var

ABD medyasında da geniş yer bulan rapordaki Aviacon Zitotrans isimli Rus kargo havayolu şirketiyle ilgili hususta, Rus devleti denetimindeki savunma şirketi Rosoboroneksport ismine yurtharicinde Rus savunma ekipmanı satışını kolaylaştırmak emeliyle, Türk bir şirketi ve Türk diplomatları kullanmaya çalıştığı tez edildi. Çünkü Rosoboroneksport, ABD’nin yaptırım listesinde yer alıyor.

Emlak satışı da gündemde

ABD’den gelen ikinci kıymetli adım ise ABD Maliye Bakanlığı’nın Terörizm ve Mali İstihbarat Müsteşarı Brian Nelson’ın Rusya yaptırımları gündemiyle düzenlediği Türkiye temasları oldu. Hükümet yetkilileri ve bankacılık bölümü temsilcileriyle bir ortaya gelen Nelson, yaptırım uygulanan Rus kurumlarıyla iş yapan Türk şirket ve bankalarına ait, “G7 pazarına erişimlerini kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabilecekler” dedi.

Türkiye’de son devirde Rusların büyük ölçüde emlak aldığını hatırlatan Nelson, lüks gayrimenkul üzerinden kara para aklanmasını engellemek için özel dalın emlak süreçlerini sıkı incelemeye tabi tutması gerektiğini söylemiş oldu. Moskova’nın şeffaf olmayan ekonomik bağlarını milletlerarası yaptırımlara karşı koymak için kullanmaya çalıştığını söz eden Nelson, son 6 ay ortasında Türkiye’den Rusya’ya ikinci derece eser ihracatındaki artışa dikkat çekti. Amerikalı yetkili bu durumun Türkiye’de özel dalı yaptırım riskine karşı açık hale getirdiği tehdidinde bulundu.

Öte yandan evvelki gün memleketler arası haber ajansı Reuters’ta dikkat çeken bir haber yer aldı. Reuters’a konuşan bir ABD Hazine Bakanlığı yetkili, son bir yılda Türkiye’den Rusya’ya yapılan on milyonlarca dolarlık satışın ABD’de tasa yarattığını lisana getiriyor. Birebir yetkili, “Rusya’nın Türkiye ile tarihi ekonomik bağlarını artırmaya çalışmasında bir sürpriz yok. Asıl soru buna Türkiye’nin ne karşılık vereceği” açıklamasını yapıyor.

İsveç’in NATO’ya giriş sürecinde Ankara’nın tutumu, Hem ABD’de tıpkı vakitte AB ortasında olumlu karşılanmadı. Rusya’ya uygulanan ambargo sürecinde reaksiyonunu sonlu tutan bu ülkeler, Türkiye’nin Rus ambargosuna iştirakine yönelik seslerini yükseltecektir. Bu da Ankara’nın daha kuvvetli adım atmasına zorlayacaktır. Bilhassa krizi, fırsat olarak görüp, yaptırımlar hududunda ticaret yapmak Türk iş dünyasının önceliği olmalı. Kriz, birçok vakit yalnızca kriz olarak yaşanabiliyor. Çünkü Dimyat’a pirince gitmeden, evvel konuttaki bulguru düşünmemiz gerekiyor. İran yaptırımlarıyla ilgili meseleleri çabucak hemen çözmüş değiliz…

Havaş, Rusya’ya hizmeti kesiyor

Türk havaalanlarının yer hizmetleri sağlayıcısı Havaş, ikincil ambargolar meselesine uğramamak için kıymetli bir adım attı. Havaş, Rus ve Belaruslu havayolu şirketlerine, kullandıkları Amerikan imali uçaklara hizmet sağlamayı durdurabileceğini bildiren bir mektup gönderdi. Havaş, uygulamayı ABD’nin Ukrayna savaşı niçiniyle getirdiği ihracat denetimlerine uymak emeliyle yürürlüğe koyabileceğini bildirdi. Havaş yetkililikleri durumu doğrularken, şirket ayrıyeten Rus havayolu şirketlerine bundan daha sonra uçuşlarını yüzde 25’ten az Amerikan teknolojisi kullanılan uçaklarla planlama tavsiyesinde bulundu.

Peskov’un oğluna Türk ortak

Türkiye, siyasi olarak Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne saygılı olunması gerektiğini memleketler arası alanda lisana getirse de, iktisatta özel dalın attığı adımlar ne yazık ki problemlerle karşı karşıya getiriyor.

Örneğin, Rusya Devlet Başkanlığı vazifesini 2000 yılından bu yana sürdüren Vladimir Putin’in etrafında değişmeyen tek isim olan sözcüsü Dmitry Peskov, savaşın birinci haftasında ABD yaptırımlarına uğrayan birinci Rus yöneticilerden biri olmuştu.

Peskov’un oğlu Nikolai Peskov’un bir Türk iş adamı ile iştirak yapıp, bir arada şirket kurması, Washngton tarafınca uzun müddettir takip ediliyor. Son edindiğim bilgilere göre de Peskov’un oğlu ve Türk ortağı Türkiye’de de ticaret yapmak ismine görüşmeler yürütmüş fakat başarılı olamamıştı.
 
Üst